Polskie weto klimatyczne w Brukseli

UE będzie neutralna klimatycznie do 2050 roku. Bez Polski.

Publikacja: 13.12.2019 10:19

Polskie weto klimatyczne w Brukseli

Foto: AFP

Polska nie zgodziła się na cel neutralności klimatycznej. Po wielogodzinnych negocjacjach na szczycie UE w Brukseli z wątpiącej wcześniej trójki wyłamały się Czechy i Węgry, które ostatecznie poparły unijny cel w zamian za wspomnienie o energetyce nuklearnej jako dopuszczalnym sposobie dochodzenia do neutralności klimatycznej.

Mateusz Morawiecki był zadowolony z rezultatu negocjacji. — Polska uzyskała zwolnienie z neutralności klimatycznej w 2050. Musi być uwzględnione w procesie legislacyjnym, że Polska będzie dochodziła do tego celu w swoim tempie — powiedział premier. W czasie obrad przywódców Morawiecki miał wspomnieć o dacie 2070, ale ani w dokumencie końcowym szczytu, ani w jego publicznych wypowiedziach później ten rok już się nie pojawił. Inni przywódcy — jak Mark Rutte, premier Holandii — podkreślali, że nie zamierzają robić więcej po to, żeby cała UE uzyskała neutralność klimatyczną, a Polska została z tyłu.

Czytaj także: Niewiadomski: Obyś się premierze nie zakiwał

Weto Polski dotyczy symbolicznej daty 2050 roku, która jest punktem wyjścia dla całej szykowanej teraz unijnej legislacji. Polska będzie teraz odwoływać się do tego wyjątku, gdy będą podejmowane decyzje dotyczące konkretnych aktów prawnych. Będzie także wskazywać, że potrzebuje więcej niż inni unijnych pieniędzy na transformację energetyczną. Trudno dziś przesądzić, czy weto na szczycie pomoże jej w tych negocjacjach, czy też zaszkodzi. Uzgodniono, że przywódcy wrócą do dyskusji w czerwcu 2020 roku. — Będziemy mieli kolejne spotkanie, na którym zastanowimy się nad sytuacją tego kraju — powiedział Charles Michel, przewodniczący Rady Europejskiej. Niektórzy mają nadzieję, że do tego czasu Polska zmieni zdanie. Jest prawdopodobne, że będzie już wtedy uzgodniony unijny budżet na lata 2021-27 i Polska będzie już wiedziała, ile pieniędzy dostanie na transformację energetyczną.

Na razie wiadomo, że powstanie Fundusz Sprawiedliwej Transformacji, który będzie finansował regiony najbardziej dotknięte skutkami dochodzenia do neutralności klimatycznej. Ma on wynieść 100 mld euro, ale pieniędzy z budżetu UE ma tam być tylko 5-7 mld euro, i to możliwe, że częściowo zabranych z kwoty planowanej wcześniej na politykę spójności. Reszta to krajowe, w tym polskie, współfinansowanie i kredyty z Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

Czytaj także: Zygmunt: Neutralność klimatyczna tak, ale bez Polski. Jaki w tym sens?

Komisja Europejska zacznie teraz przygotowywać serię aktów legislacyjnych, w tym pierwsze w Europie prawo o klimacie, które mają złożyć się na Zielony Ład. Przygotuje również strategię na rzecz różnorodności biologicznej do roku 2030, nową strategię przemysłową i plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, strategię „od pola do stołu” dotyczącą zrównoważonej żywności oraz przedłoży wnioski w sprawie Europy wolnej od zanieczyszczeń. Będą m.in. propozycje zmian w systemie handlu uprawnieniami do emisji w przypadku unijnych obiektów przemysłowych i unijnego sektora energetycznego, ewentualnego objęcia tym systemem transportu drogowego i wodnego oraz emisji z budynków, jak również propozycje dotyczące zmiany docelowych wartości dla państw członkowskich w odniesieniu do sektorów nieobjętych tym systemem.Natychmiast rozpoczną się prace nad ustaleniem ambitniejszych celów w zakresie emisji w Europie do 2030 r. i nakreśleniem realistycznego sposobu osiągnięcia celu wyznaczonego na okres do 2050 r. W połowie stycznia przedstawi też konkretne pomysły na finansowanie. Szacuje się, że na wielką zieloną transformację Europy potrzeba 260 mld euro rocznie.

Polska nie zgodziła się na cel neutralności klimatycznej. Po wielogodzinnych negocjacjach na szczycie UE w Brukseli z wątpiącej wcześniej trójki wyłamały się Czechy i Węgry, które ostatecznie poparły unijny cel w zamian za wspomnienie o energetyce nuklearnej jako dopuszczalnym sposobie dochodzenia do neutralności klimatycznej.

Mateusz Morawiecki był zadowolony z rezultatu negocjacji. — Polska uzyskała zwolnienie z neutralności klimatycznej w 2050. Musi być uwzględnione w procesie legislacyjnym, że Polska będzie dochodziła do tego celu w swoim tempie — powiedział premier. W czasie obrad przywódców Morawiecki miał wspomnieć o dacie 2070, ale ani w dokumencie końcowym szczytu, ani w jego publicznych wypowiedziach później ten rok już się nie pojawił. Inni przywódcy — jak Mark Rutte, premier Holandii — podkreślali, że nie zamierzają robić więcej po to, żeby cała UE uzyskała neutralność klimatyczną, a Polska została z tyłu.

Klimat
Nowy rząd zapowiada „wiceministerstwo energii”
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Klimat
Pakt klimatyczny z Glasgow trampoliną do działań
Klimat
48 godzin, czyli jak nie prowadzić konsultacji społecznych
Klimat
Bogate kraje coraz bardziej czują zmiany klimatu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Klimat
Polska nie może być pasażerem na gapę transformacji dla klimatu