Iran – kraina ropą i gazem płynąca

Donald Trump zrywając porozumienie nuklearne z Iranem podważył sens modernizacji i otwarcia kraju o wielkim potencjale surowcowym. Republika Islamska ma udowodnionych zasobów ropy więcej niż Irak, Rosja czy USA. Gazu ziemnego natomiast – najwięcej na świecie.

Publikacja: 09.05.2018 17:50

Iran – kraina ropą i gazem płynąca

Foto: energia.rp.pl

Według publikowanego co roku od kilkudziesięciu lat przez koncern BP raportu statystycznego rynku energii (BP Statistical Review of World Energy) Iran to potęga jeżeli chodzi o tradycyjną energię. Zasoby gazu ziemnego (udowodnione) wynoszą 33,5 bln m3 czyli 18 proc. całego gazu świata. Rosja  która od lat chwali się tutaj pozycją lidera ma ich 32,3 bln m3.
Ropy ma Iran 21,8 mld ton czyli 9,3 proc. wszystkich zasobów czarnego złota na świecie. Lider- Wenezuela ma 17,6 proc., Arabia Saudyjska 15,6 proc., Kanada – 10 proc., Irak – 9 proc. a Rosja 6,4 proc..

Kosztowny pluton
Gdyby Teheran nie bawił się z plutonem a inwestował w energetyczną branżę, dziś byłby jednym z najpotężniejszych eksporterów kartelu OPEC. Jako, że branża jest państwowa – koncern NIOC kontroluje tak wydobycie ropy jak i gazu, to łatwo byłoby zarobione na surowcach pieniądze inwestować w drogi, miasta, lepsze życie dla obywateli, ale też w nowoczesne technologie i ochronę środowiska.

Zamiast tego, wojskowe ambicje ajatollahów doprowadziły w 2012 r do objęcia Iranu międzynarodowymi sankcjami. Restrykcje gospodarcze i finansowe wprowadziły USA, Unia i ONZ. Słono kosztowały one Irańczyków. Nagle zniknęły tłumy odbiorców irańskiej ropy. Pozostały Chiny i Indie, które korzystając z sytuacji wymusiły na Teheranie sprzedaż surowców za juany i rupie.

Przed Iranem zamknęło się większość banków na świecie. Ponad 100 mld dol. irańskich aktywów zostało zamrożonych w zachodnich bankach. Wzrosła i tak już potężna korupcja w Iranie. Braki na rynku spowodowały wzrost kopertówek dla urzędników. Wśród 176 państw rankingu postrzegania korupcji Transparency International w 2013 r Iran był na 140 pozycji.

Główne źródła zaopatrzenia kasy państwa wysychały. Do sankcji w 2012 r Iran pompował ok. 3,6 mln baryłek/doba (bd), potem produkcja gwałtownie spadła do najniższego poziomu od 25 lat − 2,7 mln bd. Iran sprzedawał swoją ropę do Chin, Indii, Japonii, Korei i Turcji. Nie były to jednak duże ilości, większość wydobytej ropy trafiała do podziemnych magazynów i tankowców cumujących bezczynnie w portach. O ile w 2008 r Iran wypompował 215,6 mln ton ropy to w 2013 r  – 169 mln ton (wg BP).

Sankcje znikają
Porozumienie osiągnięte w 2015 r z krajami G6 skutkowało zdjęciem większości ograniczeń szczególnie handlowych i inwestycyjnych. Irańska ropa rozlała się po świecie; kraj gonił stracony czas.

W 2015 r produkcja ropy wzrosła do 3,1 mln bd czyli 10 proc. produkcji łącznej krajów OPEC. Rok później wydobycie wzrosło do 3,5 mln bd. W 2017 r podobnie. Iran niechętnie przystąpił do porozumienia o zamrożeniu wydobycia (OPEC+) i zazwyczaj go nie wykonywał.
Ropa z Iranu była bardzo tania w 2015 r więc klienci ustawiali się w kolejce. W lutym 2016 r umowę o sprzedaży ropy podpisano z włoskimi koncernami Eni i Saras. Natomiast irański państwowy koncern NPC oraz włoski Maire Tecnimont Group podpisały memorandum o poszerzeniu współpracy o inwestycje w branżę petrochemiczną na kwotę 1 mld euro. Rozmowy z Teheranem prowadzi też  niemiecki BASF; tu w zamian za surowiec Iran dostałby inwestycje w branżę petrochemiczną na kwotę 4 mld euro.

W marcu 2016 r pierwszy tankowiec (Monte Toledo) z milionem baryłek irańskiej ropy zacumował w andaluzyjskim porcie Algeciras na południu Hiszpanii. Surowiec trafił do rafinerii firmy Cia Espanola de Petroleos.

Republika Islamska miała ok. 40 mln baryłek wydobytej już ropy zgromadzonej w tankowcach. To ropa super lekka, także nazywana kondensatem. Zakupy zwiększyły Chiny, Indie a Teheran obniżył cenę swojego surowca dla Europy, by zachęcić klientów.
W październiku 2017 r Irańskie eksport ropy powrócił do poziomu sprzed zachodnich sankcji. We wrześniu 2017 r Iran sprzedawał za granicę 2,25 mln baryłek dziennie, a produkcja przekroczyła 4 mln baryłek dziennie. Głównymi odbiorcami irańskiego surowca pozostają Chiny (ponad 1 mln baryłek dziennie), przed Indiami (średnio 450 tys. bd).
W listopadzie 2017 r Rosja zakupiła pierwsze milion baryłek irańskiej ropy. To początek realizacji rosyjsko-irańskiego porozumienia „ropa za towary”. Porozumienia zakłada, że Rosjanie będą przez pięć lat kupowali po 5 mln baryłek irańskiej ropy rocznie. Zapłacą za nią zgodnie z zasadą 50-50 – połowa w gotówce i połowa w towarach i usługach.
Stronie irańskiej najbardziej zależy na rosyjskim sprzęcie – maszynach, urządzeniach, technologiach na potrzeby modernizacji i rozbudowy kolei. Rosjanie obliczyli, że na programie ropa za towary, dostarczą Iranowi swoich wyrobów za 45 miliardów dolarów.

Według publikowanego co roku od kilkudziesięciu lat przez koncern BP raportu statystycznego rynku energii (BP Statistical Review of World Energy) Iran to potęga jeżeli chodzi o tradycyjną energię. Zasoby gazu ziemnego (udowodnione) wynoszą 33,5 bln m3 czyli 18 proc. całego gazu świata. Rosja  która od lat chwali się tutaj pozycją lidera ma ich 32,3 bln m3.
Ropy ma Iran 21,8 mld ton czyli 9,3 proc. wszystkich zasobów czarnego złota na świecie. Lider- Wenezuela ma 17,6 proc., Arabia Saudyjska 15,6 proc., Kanada – 10 proc., Irak – 9 proc. a Rosja 6,4 proc..

Pozostało 88% artykułu
Ropa
Ropa znów płynie do Czech. Rurociąg Przyjaźń działa
Ropa
Bunt Transnieftu. Koncern grozi wstrzymaniem inwestycji i remontów rurociągów
Ropa
Czy świat zaleje tańsza amerykańska ropa?
Ropa
Kreml tworzy groźny megakoncern naftowy. Putin przejmuje kontrolę
Materiał Promocyjny
Przewaga technologii sprawdza się na drodze
Ropa
Pożegnanie z ropą nie nastąpi tak szybko
Materiał Promocyjny
Transformacja w miastach wymaga współpracy samorządu z biznesem i nauką