Liberalizacja ustawy wiatrakowej zatrzyma się na prezydencie?

– Postawa prezydenta to dziś największa niewiadoma wokół nowelizacji ustawy odległościowej, liberalizującej warunki budowy turbin wiatrowych. Jak dotychczas prezydent nie zawetował żadnej z ustaw naszego resortu – przekazała minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.

Projekt ustawy trafił w piątek do sejmowych komisji do spraw energii, klimatu i aktywów państwowych.

Wątpliwości wobec postawy prezydenta Andrzeja Dudy

Sejm odrzucił w piątek w głosowaniu wnioski PiS i Konfederacji o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu zmiany ustawy o inwestycjach w energetykę wiatrową, m.in. obniżający do 500 m minimalną odległość turbiny wiatrowej od zabudowań mieszkalnych. Wniosek PiS pojawił się, mimo że poprzedni rząd kierowany przez Mateusza Morawieckiego przyjął w 2023 r. na poziomie rządu projekt ustanawiający identyczną odległość. Dopiero na poziomie prac parlamentarnych zmieniono tę odległość na 700 m, obowiązujące do tej pory.

Czytaj więcej

OZE

Portugalsko-francuska firma nie wycofuje się z polskiego Bałtyku i składa zamówienia

Stacje elektroenergetyczne okazują się właściwie jedynymi poza kablami elektroenergetycznymi elem...

– Zachowanie prezydenta to dziś największa niewiadoma. Będę próbowała rozmawiać z przedstawicielami pałacu prezydenckiego, chciałabym minimalnej zgody politycznej wokół tej zmiany – powiedziała minister Hennig-Kloska na spotkaniu z dziennikarzami. Jak dodała, dopuszcza jednocześnie możliwość wydłużenia parlamentarnych prac nad projektem, aby ustawa trafiła na biurko już nowego prezydenta, którego kadencja rozpocznie się 6 sierpnia 2025 r. Minister pokusiła się także o refleksję dotyczącej opinii prezydenta Dudy wobec tej ustawy. Jej zdaniem prezydent dawał oznaki, że 500 m jako minimalną odległość może poprzeć.

Minister zaznaczyła, że dotychczas prezydent Andrzej Duda podpisywał wszystkie ustawy z obszaru energii, których projekty powstawały w ministerstwie klimatu. – Ta powinna być potraktowana tak samo. Nie widzę podstaw, żeby ją wetować, albo odsyłać do Trybunału Konstytucyjnego, bo nie ma tam nic, co mogłoby wzbudzać wątpliwości konstytucyjne – powiedziała Hennig-Kloska.

Założenia nowelizacji ustawy wiatrakowej

Skierowany do komisji klimatu, energii i aktywów oraz infrastruktury projekt znosi wprowadzoną w 2016 r. zasadę 10H i przewiduje 500 m jako minimalnej odległości wiatraków od zabudowań. Minimalna odległość turbiny od granicy parku narodowego ma wynieść 1500 m, od określonych obszarów Natura 2000-500 m. Restrykcją tą mają zostać objęte sąsiedztwa obszarów Natura 2000 utworzonych w celu ochrony siedlisk nietoperzy i ptaków.

Projekt wprowadza też elastyczność w lokowaniu elektrowni wiatrowych w pobliżu linii przesyłowych najwyższych napięć. Obecne przepisy przewidują tu minimalną odległość 3H. Przewiduje się wprowadzenie możliwości, aby na etapie tworzenia miejscowego planu zagospodarowanie przestrzennego (MPZP) dla konkretnej inwestycji wiatrowej inwestor mógł uzgodnić z operatorem przesyłowym mniejszą odległość.

Jest też minimalna odległość budowy nowych wiatraków od dróg krajowych, wynosząca 1H, czyli równa maksymalnej wysokości łopaty wirnika nad powierzchnią. Przy czym wojewoda, wydając decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (ZRID), będzie nakazywał – za odszkodowaniem, rozbiórkę elektrowni wiatrowych leżących bliżej niż 1H od projektowanej drogi krajowej i zakazywał wydawania pozwoleń na budowę w tym obszarze.

Projekt przewiduje, że w przypadku modernizacji turbin zlokalizowanych na podstawie decyzji WZ lub miejscowego planu (MPZP), który przewiduje mniejsze wymiary turbiny niż po modernizacji – konieczne będzie przejście pełnej ścieżki planistycznej, zakończonej przyjęciem nowego planu miejscowego. W przypadku, gdy MPZP przewiduje możliwość modernizacji – nie będzie potrzeby jego zmiany. Na jego podstawie będzie można wydawać decyzje środowiskowe oraz pozwolenie na budowę, jeżeli inwestycja spełnia warunek odległości 500 m od zabudowy mieszkaniowej oraz 1H od dróg krajowych.

Przewiduje się też, że wiatraki nie będą mogły powstawać na obszarach o znaczeniu dla wojska – przestrzeniach powietrznych MCTR (strefa kontrolowana lotniska wojskowego) oraz MRT (trasa lotnictwa wojskowego).

Wśród innych zmian znalazła się propozycja modyfikacji ustawy o OZE, umożliwiająca wytwórcy z OZE zaliczenie energii elektrycznej wyprodukowanej i sprzedanej po cenach ujemnych na potrzeby rozliczenia obowiązku sprzedaży w ramach systemu aukcyjnego.

Projekt zakłada również wprowadzenie aukcyjnego systemu wsparcia dla instalacji biometanu o mocy powyżej 1 MW. Pojawić się mają oddzielne aukcje dla instalacji biometanowych o mocy zainstalowanej elektrycznej mniejszej niż 2 MW i równej lub większej 2 MW. Proponuje się także wprowadzenie regulacji dla gazociągu bezpośredniego biogazu, łączącego producenta z odbiorcą. Zamiast uzyskiwać zgodę Prezesa URE, wystarczające ma być zawiadomienie regulatora nie później niż 30 dni po rozpoczęciu przesyłania biogazu gazociągiem bezpośrednim.