Jak wydzielić sieci dystrybucyjne ze spółek energetycznych? Jest propozycja

Wydzielenie spółek dystrybucyjnych z Grup Kapitałowych zapowiadali doradcy oraz posłowie wchodzący w skład obecnej koalicji rządzącej. To spotkało się ze sprzeciwem dużych państwowych spółek. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Rafał Gawin ma pomysł, który mógłby być salomonowym rozwiązaniem.

Publikacja: 25.01.2024 16:36

Jak wydzielić sieci dystrybucyjne ze spółek energetycznych? Jest propozycja

Foto: Bloomberg

Jak powiedział Rafał Gawin, prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) na spotkaniu z dziennikarzami o wyzwaniach energetycznych w tym roku, nowe regulacje dotyczące zmian w prawie energetycznym i ustawie OZE, które wejdą w tym roku, wprowadzają szereg rozwiązań rynkowych i prokonsumenckich. – Nowe przepisy, które wchodzą w życie w tym roku sprawiają, że łatwiej będzie zrzeszać się w klastrach lub łatwiej będzie przesyłać energię z OZE – mówi Gawin.

Kluczowe nadal będą jednak inwestycje w rozwój sieci dystrybucyjnych. Ustawodawca poszerzył w ramach ostatnich zmian w prawie kompetencje prezesa URE dot. opracowania wytycznych co do kierunku rozwoju sieci i realizacji priorytetowych inwestycji, które mają być uwzględnione w planach rozwoju sieci. – Realizacja naszych wytycznych w obszarze inwestycji priorytetowych ma charakter fakultatywny i wiąże się z systemem wynagradzania, którego celem jest zachęceniem przedsiębiorstw do ich realizacji. Zyskaliśmy uprawnienie do wykonania planów rozwoju dot. kierunku rozwoju sieci – przypomniał Gawin dodając, że trwają prace nad opracowaniem docelowego narzędzia kontroli tychże planów. – Będziemy je konsultować z operatorami sieci dystrybucji (OSD) – dodawał prezes. To właśnie operatory sieci byli głównym tematem rozmów dziennikarzy z prezesem URE.

Czytaj więcej

Enea z kolejnym miliardem kredytu na rozwój sieci energetycznej

Skargi na operatorów sieci

Aby udrożnić podłączenie do sieci nowych instalacji OZE, parlament wprowadził w 2023 r. nowe przepisy dot. budowy linii bezpośredniej między własną instalacją OZE a zakładem produkcyjnym. Podobny cel przyświecał wprowadzeniu rozwiązań współdzielenia sieci. – Zwróciliśmy się do operatorów sieci przesyłowych i dystrybucji z pytaniem, czy te rozwiązania mogą ułatwić i udrożnić przyłączenia do sieci. Odpowiedzi spływały na początku tego roku i je obecnie analizujemy – powiedział Gawin. Prezes przypomniał, że obecnie koncesje na realizację linii bezpośredniej ma jeden podmiot, a kolejne trzy czekają na rozpatrzenie swoich wniosków.

Co do zasadniczego problemu, którym jest zbyt długie oczekiwanie na uzyskanie warunków i umów przyłączeniowych Gawin wskazał, że potrzebne są jasne wytyczne ze strony OSD dot. warunków podłączenia. – Rozmawiamy z operatorami, aby ustalać reguły postępowania. Spływa do nas bardzo dużo skarg na operatorów. Są to nie tylko skargi firm prywatnych na OSD, ale także spółek wytwórczych OZE (państwowych – red.) z tej samej Grupy Kapitałowej co OSD. Są to m.in. skargi dot. nierównego traktowania – mówi prezes URE.

Wydzielać spółki z grup energetycznych? Jest inne rozwiązanie

Aby rozładować kolejkę przyłączeń do sieci, eksperci i doradcy energetyczni nowego rządu Donalda Tuska wskazywali na potrzebę wyłączenia OSD z Grup Kapitałowych. Optowała za tym m.in. minister przemysłu Marzena Czarnecka. Jednocześnie jednak to właśnie dystrybucja ma największy wkład na EBITDA spółek energetycznych takich jak PGE, Enea, Tauron i Energa. Aby zachować unijny obowiązek rozdziału przesyłu od produkcji energii obowiązuje w Polsce, podobnie jak w całej UE, trzeci pakiet energetyczny. Mimo prawnego rozdziału, prywatne spółki energetyczne skarżą się, że są dyskryminowane kosztem spółek energetycznych z tej samej Grupy co OSD.

Prezes URE, pytany, czy formalne wydzielenie dystrybucji ze spółek energetycznych udrożniłoby proces przyznawania miejsca w sieci dystrybucyjnej dla OZE, wskazał, że niezależnie jaka byłaby struktura Grup i OSD, to i tak nie unikniemy skarg. – Wyłączenie OSD z Grup byłoby oczywiście rozwiązaniem idealnym. Tak jest w przypadku sieci przesyłowych PSE i Gaz-System co się sprawdza. Proces wydzielenia trwałby jednak długo, co może przynieść opóźnienia w rozwoju sieci, a przecież nam wszystkim przyświeca cel szybkiej rozbudowy. Warto rozważyć inne mechanizmy na kanwie prawa energetycznego. Obecnie o planach finansowania i dysponowaniu środków finansowych decyduje Grupa, a nie sam OSD. Warto rozważyć, czy wyłączenie tych kompetencji z Grup na rzecz samy spółek dystrybucyjnych mogłoby udrożnić proces modernizacji sieci – mówi prezes, który precyzuje, że środki generowane przez dystrybucję nadal mogłyby trafiać do Grupy, ale byłyby rezerwowane na potrzeby sieciowe. – To relatywnie szybkie rozwiązanie niż wydzielenie kapitałowe, które jest oczywiście rozwiązaniem idealnym, ale długi i skomplikowany proces może zakłócić realizację nowych inwestycji w sieci – mówi prezes URE.

Jak wskazuje URE koszt rozbudowy sieci elektroenergetycznych, aby przyjąć energię z nowych instalacji OZE do 2030 r. może wynieść 130 mld zł.

Jak powiedział Rafał Gawin, prezes Urzędu Regulacji Energetyki (URE) na spotkaniu z dziennikarzami o wyzwaniach energetycznych w tym roku, nowe regulacje dotyczące zmian w prawie energetycznym i ustawie OZE, które wejdą w tym roku, wprowadzają szereg rozwiązań rynkowych i prokonsumenckich. – Nowe przepisy, które wchodzą w życie w tym roku sprawiają, że łatwiej będzie zrzeszać się w klastrach lub łatwiej będzie przesyłać energię z OZE – mówi Gawin.

Kluczowe nadal będą jednak inwestycje w rozwój sieci dystrybucyjnych. Ustawodawca poszerzył w ramach ostatnich zmian w prawie kompetencje prezesa URE dot. opracowania wytycznych co do kierunku rozwoju sieci i realizacji priorytetowych inwestycji, które mają być uwzględnione w planach rozwoju sieci. – Realizacja naszych wytycznych w obszarze inwestycji priorytetowych ma charakter fakultatywny i wiąże się z systemem wynagradzania, którego celem jest zachęceniem przedsiębiorstw do ich realizacji. Zyskaliśmy uprawnienie do wykonania planów rozwoju dot. kierunku rozwoju sieci – przypomniał Gawin dodając, że trwają prace nad opracowaniem docelowego narzędzia kontroli tychże planów. – Będziemy je konsultować z operatorami sieci dystrybucji (OSD) – dodawał prezes. To właśnie operatory sieci byli głównym tematem rozmów dziennikarzy z prezesem URE.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Energetyka Zawodowa
Poprzedni zarząd PGE bez absolutorium. Zaszkodziła kampania informacyjna
Energetyka Zawodowa
Spór rządu z energetykami o magazyny energii. Inwestycje pod znakiem zapytania
Energetyka Zawodowa
Resorty odpowiedzialne za energetykę krytykują projekt ministerstwa finansów
Energetyka Zawodowa
Różne strategie oczekiwania na wydzielenie węgla ze spółek
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Energetyka Zawodowa
Litwa pomoże odbudować energetykę Ukrainy po atakach Rosji