„Single-use” – „jednorazowy” uznane zostało według redakcji słownika Collinsa za najbardziej popularne słowo w 2018 roku w Wlk. Brytanii. Przymiotnik zrobił karierę dzięki przemawiającym do wyobraźni obrazom zanieczyszczonych oceanów, wysp śmieci i nafaszerowanych plastikiem ryb. Stał się synonimem szkodliwego wpływu cywilizacji, złych modeli konsumpcji i produkcji, które dramatycznie zmieniają ekosystemy, są katastrofalne w skutkach dla środowiska i klimatu, niosąc groźne konsekwencje ekonomiczne i społeczne.
Ale jest też inny powód popularności „single-use”. To odchodzenie od jednorazowości. Rezygnacja np. z plastikowych słomek i innych produktów jednorazowego użytku. Następująca zmiana obowiązujących modeli, rozwój gospodarki cyrkularnej, gospodarka współdzielenia i pojawianie się nowych modeli, które pozwalają godzić cele środowiskowe, ekonomiczne i społeczne, będąc odpowiedzią na wyzwania klimatyczne.
Kluczowe 1,5 st. C
Dyskusje o globalnych szansach i wyzwaniach klimatycznych będą się w tym roku toczyły już po raz trzeci w Polsce. Jednym z najczęściej przywoływanych dokumentów będzie z pewnością publikacja, która ukazała się w pierwszych dniach października. Raport, przygotowany przez blisko 100 ekspertów, na bazie kilku tysięcy prac, po uwzględnieniu kilkudziesięciu tysięcy komentarzy ekspertów i przedstawicieli rządów. Pokazujący działania konieczne, by ograniczyć wzrost temperatur do 1,5 st. C (już nie 2 st., jak wcześniej proponowano) i ochronić Ziemię przed potencjalnie katastrofalnymi skutkami zmian klimatycznych. Zmian, które bardzo realnie wpływają na życie ludzi ze względów środowiskowych, ale też mają negatywne efekty społeczne i ekonomiczne. Związane z migracjami, konfliktami wywołanymi suszami, powodziami, pożarami czy też – przykład może nam najbliższy – chorobami wywołanymi złą jakością powietrza.
Właśnie konsekwencje społeczne i ekonomiczne oraz scenariusze zmian klimatycznych to ważny element raportu IPCC (Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu) do wykorzystania w realizacji Agendy 2030. To, na jakim etapie jesteśmy, pokazuje w sposób kompleksowy, w odniesieniu do każdego z celów zrównoważonego rozwoju ONZ (Susstainable Development Goals; SDGs) raport SDG, który Polska złożyła w lipcu w ONZ.
Wyzwania klimatyczne, choć wprost adresowane w 13. celu, ściśle powiązane są z innymi aspektami środowiska naturalnego, takimi jak: woda (cel 6.), energia (7.), miasta (11.), zrównoważona konsumpcja i produkcja (12.), oceany (14.), ekosystemy, bioróżnorodność (15.).
