Szwajcaria zajęła konta rosyjskiego giganta tytanowego. W tle pianista jazzowy

Zajęcie aktywów korporacji odbyło się na wniosek zarejestrowanej w Szwajcarii firmy produkującej tytan Interlink Metals & Chemicals. Firma stwierdziła, że VSMPO-Avisma naruszyła ugodę zawartą w 2020 roku, która podsumowała spory między rosyjską korporacją a szwajcarską firmą. Szwajcarzy nie podają, ile jest na aresztowanych kontach. To kwota kilkudziesięciu milionów dolarów. „Mówimy o ośmiocyfrowej kwocie w dolarach amerykańskich” – potwierdził agencji RIA Nowosti adwokat Aleksandr Zabeida.

Rosyjscy śledczy zajmują mieszkanie pianisty z USA

„The Moscow Times” przypomina, że zablokowanie kont VSMPO-Avisma jest związane ze sprawą karną byłego prezesa korporacji Michaiła Wojewodina, który został aresztowany w czerwcu w Moskwie pod zarzutem oszustwa przy zakupie surowców po zawyżonych cenach. Według materiałów sprawy, na które powołuje się m.in. „Kommiersant”, szkody wyrządzone przez oskarżonego rosyjscy śledczy szacują na od 1,5 mld rubli (ok. 70 mln zł) do 4 mld rubli (180 mln zł).

Schemat przestępczego procederu, zgodnie ze śledztwem był następujący: kierując  VSMPO-Avisma w latach 2016–2020, Wojewodin zawarł umowy na dostawy półfabrykatów (surowców tytanowych) z dwiema firmami – OOO Torgovo-Promyshlenny Vektor i NPO VtorPromResursy. Koszty zakupów były celowo zawyżane – wcześniej rosyjska firma OOO RegionProm oferowała dostawy o około 30 proc. taniej.

Działalność nowych dostawców, według śledczych, kontrolował obywatel USA Igor Raikhelson (urodzony w Rosji pianista i kompozytor jazzowy i klasyczny oraz konsultant w  Interlink Metals & Chemicals). Pomagał on szwajcarskiej firmie w organizacji współpracy z Rosją i krajami WNP. Według jego zeznań, obie firmy „współpracują ze sobą od początku lat 90., co przynosi korzyści obu stronom”.

Czytaj więcej

Surowce i Paliwa

Metale ziem rzadkich niedostępne dla Rosji

Kreml chce wydobywać pierwiastki ziem rzadkich w Arktyce, ale nie może. Rosja nie ma ani potrzebn...

Raikhelson mieszka obecnie w Szwajcarii. Jego mieszkanie w centrum Moskwy, o powierzchni ponad 200 metrów kwadratowych, zostało w połowie roku zajęte w ramach postępowania karnego, podały źródła „Kommersanta”. Trwają prace nad wniesieniem zaocznego aktu oskarżenia przeciwko biznesmenowi.

Według Raikhelsona, firmie udało się doprowadzić do zniesienia „ceł dumpingowych w Stanach Zjednoczonych”, co umożliwiło rosyjskim eksporterom wejście na amerykański rynek zbytu. W 2023 roku departament handlu USA zobowiązał VSMPO-Avisma do uzyskania oddzielnych licencji na prowadzenie działalności eksportowej.

Czym jest rosyjski gigant tytanowy?

VSMPO-Avisma produkuje 90 proc. tytanu w Rosji. Główne zakłady znajdują się w mieście Wierchniaja Sałda w obwodzie swierdłowskim. Uralski koncern jest największym producentem i dostawcą stopów i wyrobów z tytanu dla lotnictwa. Stosowane są głównie w silnikach i podwoziach dużych samolotów. Według raportu rocznego Airbusa za 2019 r. rosyjski tytan był używany także m.in. w śmigłowcach wojskowych NH90 i Tiger.

Przed rosyjską napaścią na Ukrainę firma, według własnych danych, zaspokajała do 35 proc. całego zapotrzebowania na tytan dla Boeinga, 65 proc. dla Airbus Group i 100 proc. dla Embraera.

Airbus i Boeing były największymi klientami Rosjan. Amerykański koncern importował stamtąd około jednej trzeciej potrzebnego tytanu, pozostałą kupował w USA, Japonii, Korei Płd. i w Kazachstanie.