Czechy wolne od rosyjskiej ropy. Rurociąg „Przyjaźń” dostanie nowe życie

Stało się to, czego od Orlenu Czesi domagali się od początku agresji Putina na Ukrainę. Rafineria w Litvinovie po 60 latach nie przerabia już rosyjskiej ropy. Teraz odbiera tylko surowiec spoza Rosji. Pusta rura rurociągu „Przyjaźń” zostanie wykorzystana do innych celów.

Publikacja: 29.04.2025 12:20

Czechy wolne od rosyjskiej ropy. Rurociąg „Przyjaźń” dostanie nowe życie

Foto: Adobe Stock

Iwona Trusewicz

Rafineria ropy naftowej w zachodnich Czechach od 1965 r. przetwarzała wyłącznie ropę z Rosji.

– Przez ostatnie 60 lat rafineria w Litvinovie działała wyłącznie na ropie rosyjskiej, która była dostarczana do republiki południową odnogą rurociągu „Przyjaźń”. Jednak 4 marca dostawy przez „Przyjaźń” ustały. Rosjanie przerwali dostawy z powodu braku zapłaty od operatora dwóch czeskich rafinerii, spółki Orlen Unipetrol. Płatności zostały wstrzymane z powodu antyrosyjskich sankcji Stanów Zjednoczonych – powiedział dziennikarzom Lukáš Vlček, minister przemysłu i handlu Czech, cytowany przez czeską agencją ČTK.

TAL w miejsce „Przyjaźni"

W 2024 roku rurociągiem „Przyjaźń” do Czech dostarczono 2,7 mln ton ropy naftowej, co stanowiło 42 proc. całkowitego importu. Po zaprzestaniu dostaw przez Transnieft, rafinaria korzystała z czeskich rezerw strategicznych, czekając na zakończenie prac przy rurociągu TAL.

Od 16 kwietnia Czechy zaczęły odbierać ropę za pośrednictwem zmodernizowanego rurociągu transalpejskiego TAL, który, jak powiedział dziennikarzom prezes Orlen Unipetrol Mariusz Wnuk, może przesyłać do 8 mln ton ropy rocznie. Powinno to w pełni pokryć zapotrzebowanie Czech na czarne złoto. Od poniedziałku rafineria pracuje już tylko na zachodnim surowcu.

Czytaj więcej

Ropa

Ile Orlen zarobił w Czechach na rosyjskiej ropie?

Orlen Unipetrol, kupując w 2023 roku rosyjski surowiec, który był średnio o 21 proc. tańszy od al...

Rurociąg transalpejski TAL ma swój początek we włoskim mieście portowym Triest, dokąd tankowce dostarczają ropę naftową z różnych krajów i kontynentów. Największa część pochodzi z regionu Morza Kaspijskiego (Kazachstan, Azerbejdżan) i Czarnego, a także ze Stanów Zjednoczonych i krajów afrykańskich.

Pomysły na wykorzystanie „Przyjaźni"

Pytanie, na które na razie brak jednoznacznej odpowiedzi, dotyczy przyszłości pustej rury „Przyjaźń”. Pomysłów na wykorzystanie starego naftociągu jest kilka. Według Jaroslava Pantučka, prezesa zarządu czeskiego operatora rurociągów naftowych MERO ČR, „Przyjaźń” ma stać się częścią nowego projektu strategicznego, którego forma nie została jeszcze ustalona.

Opcje obejmują utrzymanie przepływu ropy, opróżnienie rurociągu i załadowanie go azotem lub wykorzystanie rurociągu jako ochrony do umieszczonych wewnątrz kabli. Ten ostatni pomysł ma wielu zwolenników. Jak powiedział Pantuček, obecnie trwają badania, na podstawie których zostanie podjęta decyzja o nowym przeznaczeniu „Przyjaźni”.