Degradacja Gazpromu. Koncern poza setką najzyskowniejszych firm Rosji

Największy do niedawna koncern Rosji znalazł się poza pierwszą setką rosyjskich firm w prestiżowym rankingu magazynu Forbes. Przez dziesięciolecia to właśnie Gazprom był liderem tego zestawienia.

Publikacja: 27.09.2024 11:16

Rekordowa strata Gazpromu

Rekordowa strata Gazpromu

Foto: Bloomberg

Forbes opublikował coroczny ranking stu największych rosyjskich firm pod względem zysku netto. Ubiegłoroczny i wieloletni lider, największy rosyjski koncern gazowy Gazprom, w 2024 roku nie tylko stracił pozycję, ale nie znalazł się w ogóle w tym zestawieniu.

Rekordowa strata Gazpromu na własne życzenie

Po raz pierwszy od 25 lat Gazprom zamknął rok 2023 stratą na poziomie 629 mld rubli (dziś to 26,1 mld zł), podczas gdy rok wcześniej jego zysk wyniósł 1,23 bln rubli (50 mld zł). Według wewnętrznego raportu przygotowanego dla zarządu spółki, w ciągu najbliższych dziesięciu lat nie będzie możliwe przywrócenie eksportu gazu do poprzedniego poziomu. Oczekuje się, że do 2035 r. eksport będzie wynosić średnio zaledwie 50–75 mld m3 rocznie, co stanowi około jedną trzecią poziomu sprzed inwazji Rosji na Ukrainę. Tuż przed pandemią Gazprom dostarczał na rynek europejski (UE, Bałkany, Turcja) ok. 170 mld m3 gazu rocznie.

Czytaj więcej

Arktyka pokonała Gazprom dzięki Zachodowi i Chinom

Główną przyczyną strat Gazpromu był gwałtowny spadek wydobycia i dostaw gazu do Europy, spowodowany własnymi działaniami koncernu, który wykonując polecenia Kremla odciął od dostaw zachodnich klientów odmawiających zapłaty w rublach. Szybko okazało się, że gazu na świecie jest dostatek i unijne firmy znalazły nowych dostawców.

Antyrekordy Gazpromu

W 2023 roku wydobycie gazu przez spółkę spadło do 404 mld m3 – poziomu najniższego od 1990 roku. Wielkość eksportu wyniosła zaledwie 69 mld m3 i był to najniższy eksport od 1985 roku. Unii Europejskiej koncern sprzedał zaledwie 28 mld m3 gazu, co odpowiada poziomowi z końca lat 70. XX wieku. Udział Gazpromu w rynku europejskim spadł trzykrotnie – z 45 proc. do 15 proc.

Czytaj więcej

Ukraina wygrała w Hadze z Gazpromem. Sąd zajął majątek Rosjan

W obliczu malejących dostaw rosyjskich Azerbejdżan aktywnie zwiększa eksport gazu do Europy, zastępując Rosję na rynku, na którym dominowała przez prawie pół wieku. 1 sierpnia do Słowenii zaczął płynąć azerbejdżański gaz ze złoża Szach Deniz na Morzu Kaspijskim. Wcześniej Azerbejdżan rozpoczął dostawy gazu do Włoch, Grecji, Bułgarii, Rumunii, Węgier i Serbii. Ponadto azerbejdżański gaz trafia do Gruzji i Turcji. W 2024 r. rurociągami rosyjski gaz do Europy odbierały jedynie Węgry, Słowacja i Austria.

Jak podkreśla opozycyjny „The Moscow Times" 13 września jeden z ostatnich dużych klientów Gazpromu w Unii Europejskiej - austriacka spółka Wien Energy GmbH, ogłosiła całkowite zaprzestanie zakupów rosyjskiego gazu od 2025 roku. Spółka ta, która zaopatruje ponad 2 miliony odbiorców w Wiedniu i okolicach, podpisała kontrakty na dostawy gazu z Afryki Północnej, Morza Północnego, a także zakup skroplonego gazu ziemnego (LNG) w ilościach pokrywających 12 proc. potrzeb Austrii.

Największe koncerny Rosji wg zysku netto (zestewienie Forbesa - 2024 r.)

Na czele jest paliwowy Rosnieft, przed Sbierbankiem i paliwowym prywatnym Surgutnieftiegazem. W pierwszej piątce są jeszcze: paliwowy prywatny Łukoil i gazowy prywatny Novatek. W dziesiątce koncernów z największymi zyskami znalazły się: państwowy bank VTB i inne firmy surowcowe, jak Sachalińska Energia, Tarnsfenft (monopolista w przesyle rosyjskiej ropy rurociągami) czy Tatnieft. Gospodarka Rosji wciąż jest zdominowana przez sektor surowcowy i wielkie państwowe banki. 

Forbes opublikował coroczny ranking stu największych rosyjskich firm pod względem zysku netto. Ubiegłoroczny i wieloletni lider, największy rosyjski koncern gazowy Gazprom, w 2024 roku nie tylko stracił pozycję, ale nie znalazł się w ogóle w tym zestawieniu.

Rekordowa strata Gazpromu na własne życzenie

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Gaz
„Latające Holendry” z rosyjskim LNG błąkają się po oceanach
Gaz
Rosną możliwości importu LPG z innych kierunków niż Rosja. Będą wyższe ceny
Gaz
Gazprom może stracić Chiny. Groźny konkurent po sąsiedzku
Gaz
Transformacja z gazowym wspomaganiem
Gaz
Strach przed sankcjami USA trzyma rosyjski LNG w Arktyce