„Czyste powietrze” potrzebuje nowego finansowania

Resort klimatu przyznaje, że wciąż nie udało się nadrobić zaległości w wypłacie dotacji z programu termomodernizacji „Czyste powietrze”. A na horyzoncie widać już znacznie poważniejszy problem.

Spłata zaległych wypłat dotacji w ramach tego programu trwa. Pojawiły się one w grudniu 2023 r., kiedy wygasały źródła finansowania, a nowe nie były zapewnione. W styczniu uruchomiono na ten cel środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) i pieniądze z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Na wypłaty przekazano ponad 1 mld zł. W Ministerstwie Klimatu i Środowiska oraz NFOŚiGW trwają prace nad wypłatą kolejnych pieniędzy z KPO, a w kwietniu br. do budżetu programu trafi kolejne 6,4 mld zł środków europejskich. Chodzi o program FEnIKS, który wdrażany będzie na bazie umów grantowych przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW).

Czytaj więcej

Energetyka Zawodowa

Dyrektywa budynkowa nie umożliwi eksmisji

Rząd będzie miał dwa lata na implementację unijnych reguł do polskiego prawa. Podwyższenie standardów energetycznych w naszych domach stanie się faktem.

MKiŚ i NFOŚiGW przyznają, że jeszcze przez jakiś czas wypłata dotacji przez WFOŚiGW może być opóźniona, ale każda płatność dla beneficjentów „Czystego powietrza” – jak podkreślają – zostanie zrealizowana. Nieoficjalnie mowa o kilkudziesięciu milionach złotych, ale na początku roku zaległości wynosiły nawet kilkaset milionów złotych.

Z kryzysu w kryzys

Niezależnie od resortu klimatu i NFOŚiGW zapytaliśmy o wypłaty także same WFOŚiGW. – Ostatni przelew z NFOŚiGW otrzymaliśmy ok. dwóch tygodni temu. Wszystkie środki zostały rozdysponowane w ciągu kilku dni. Na chwilę obecną nasz fundusz oczekuje na kolejną porcję środków z NFOŚiGW. W związku z tym występują opóźnienia w przekazywaniu środków na konta beneficjentów – słyszymy w jednym z wojewódzkich funduszy. Kolejny przyznaje, że w okresie oczekiwania na środki wystąpiły nieliczne opóźnienia w płatnościach.

Czytaj więcej

Transformacja Energetyczna

Czyste Powietrze nadal z zaległościami. Resort przyznaje się do opóźnień

Zaległości w wypłacie środków z programu pogłębionej termomodernizacji „Czyste Powietrze” nadal występują, co przyznanie sam resort klimatu i środowiska. Środki jednak mają być zapewnione. Nie udało się nam uzyskać informacji, ile obecnie wynoszą zaległości w wypłacie środków. Nieoficjalnie jednak sięgają one jeszcze kilkudziesięciu mln zł.

Kiedy rząd stara się wyjść z jednego kryzysu, może wpaść w drugi, i to znacznie poważniejszy. – „Czyste powietrze” jest na skraju bankructwa. Środki z KPO i FEnIKS mogą się skończyć – w zależności od tempa złożonych wniosków o dotacje – w ciągu roku do dwóch lat. Środki z KPO już teraz de facto są wyczerpane – mówi Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego. Te środki zostaną wydane na umowy już zawarte i podpisane z beneficjentami. Z KPO na „Czyste powietrze” było przeznaczone 3,1 mld euro. Ponadto do budżetu programu trafi wspominane 6,4 mld zł z programu FEnIKS. – To jest jedyna obecnie „wolna” pula środków, która będzie pokrywać umowy zawierane w najbliższym czasie – wskazuje Guła.

Rekordowa popularność

Dotychczas w ramach programu od 2018 r. do 11 kwietnia 2024 r. złożono wnioski na dotacje rzędu 25,6 mld zł, umowy podpisano na 19 mld zł, a wypłacono 9,6 mld zł. Budżet całego programu do 2029 r. przewidziano zaś na 103 mld zł.

Czytaj więcej

Gaz

Wyjątki od wymiany pieców gazowych. Kogo nie dotyczy nowa dyrektywa

Nowa dyrektywa budynkowa, której proces legislacyjny na poziomie UE jest na ukończeniu budzi wiele pytań i wątpliwości. Głównie pytania dotyczą pieców gazowych, których w polskich domach jest ponad 4,8 mln. Dyrektywa stopniowo nakazuje odejście do tego źródła ciepła. Przewiduje ona wyjątki, gdzie piece gazowe mogą być najwyżej dodatkiem do innych źródeł ciepła.

– Przy takim zapotrzebowaniu na środki finansowe jedyną wolną pulą środków będzie FEnIKS. Program „Czyste powietrze” jednak teraz osiągnął rekordową popularność, bo liczba wniosków wynosi 5–6 tys. tygodniowo. Te dwa źródła finansowania – KPO i FEnIKS – nie wystarczą. Konieczne jest finansowanie ze środków pochodzących ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 – wskazuje Guła.