„Czyste powietrze” czeka na KPO. Brakuje pieniędzy

Niektórym Wojewódzkim Funduszom Ochrony Środowiska może brakować środków na realizację dopłat do wymiany źródeł ciepła w ramach programu „Czyste powietrze”.

Polski Alarm Smogowy poprzez media społecznościowe donosi, że beneficjenci rządowego programu wymiany starych kotłów węglowych oraz pogłębionej termomodernizacji nie dostają w niektórych województwach na czas przyznanych im dotacji. W grę może wchodzić nawet 300 mln zł zaległych wypłat.

Chcieliśmy zweryfikować te informacje u źródeł. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska, które realizują program pogłębionej termomodernizacji, co prawda nie udzieliły nam odpowiedzi na nasze pytania, ale do sprawy mają odnieść się jeszcze w tym tygodniu. Resort o „odziedziczonym po poprzednikach problemie” wie i będzie starał się jeszcze w styczniu uruchomić kolejne środki w porozumieniu z Ministerstwem Funduszu i Polityki Regionalnej.

Czytaj więcej

Gospodarka

Rząd sprawdza modernizację domów. Piece i fotowoltaikę

Kontrole dotacji do ekologicznych modernizacji naszych domów trwają w najlepsze. Większych naduży...

Odpowiedzi na pytania zadane przez naszą redakcję padły za to ze strony Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW), które realizują program na mocy podpisanych umów z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zapytaliśmy wszystkie WFOŚiGW w kraju – te, które już odpowiedziały, wskazują na potencjalne źródło zatoru w realizacji płatności beneficjentom programu.

Program „Czyste powietrze” potrzebuje dofinansowania

Program „Czyste powietrze” działa od 2018 r., a jego budżet do 2029 r. ma wynieść łącznie 103 mld zł. Przez pierwsze lata jego funkcjonowania był on finansowany ze środków budżetowych. Te środki także się kończą. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że najwięcej zaległości w wypłatach jest w funduszach w Szczecinie, Wrocławiu i Lublinie. W innych środki jeszcze są i płatności dla beneficjentów programu są na bieżąco realizowane, choć i tam pieniądze powoli się kończą. Postanowiliśmy sprawdzić te informacje u źródła w regionach.

Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej realizują program „Czyste powietrze”, rozdzielając środki, które otrzymują z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ten zaś dysponuje całym budżetem programu „Czyste powietrze”.

Wrocławski WFOŚiGW, gdzie miałoby brakować środków, wyjaśnia, że wbrew pojawiającym się w przestrzeni publicznej informacjom, środki są wypłacane, ale z uwagi na bardzo dużą liczbę wniosków, konieczność ich merytorycznej analizy i weryfikacji, zdarzają się sytuacje zwłoki w wypłacie pieniędzy.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu (jak każdy inny wojewódzki fundusz) ma podpisaną umowę na udostępnienie środków z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Czytaj więcej

Budżet i podatki

Miliardy za emisję CO2 poszły na łatanie budżetu

Od 2013 r. do budżetu trafiły 82 mld zł ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2. Ale pieniądze rzadk...

Dlaczego zabrakło pieniędzy na ważny program środowiskowy

Tu pojawia się odpowiedź na pytanie, skąd bierze się możliwa luka w budżecie i opóźnienia w płatnościach. „Na początku każdego roku podpisywany jest aneks do umowy udostępnienia środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z przeznaczeniem na udzielenie dotacji do Programu Priorytetowego Czyste Powietrze, w którym to określany jest budżet programu oraz kwota udostępnienia przez WFOŚiGW we Wrocławiu na konkretny rok kalendarzowy. Aneks, o którym mowa, jest w trakcie procedowania” – informuje nas WFOŚiGW we Wrocławiu.

Podobnie do sprawy podchodzą urzędnicy w Rzeszowie, tłumacząc zamieszanie z wypłatą środków. „Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie wyjaśnia, że środki, które wypłacane są na rzecz beneficjentów Programu Czyste Powietrze, pochodzą od Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Uzyskujemy je na podstawie umowy udostępnienia środków. Umowa przewiduje ustalanie budżetowania na kolejny rok kalendarzowy do końca stycznia danego roku. Termin ten jeszcze nie upłynął” – informuje nas WFOŚiGW. Okazuje się zatem, że zwłoka w realizacji niektórych wniosków o płatność może wynikać z braku aneksów z NFOŚiGW, za którymi idą pieniądze na program. Skąd centrala w Warszawie może pozyskać brakujące środki?

Tu z pomocą może przyjść Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej i środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Program „Czyste powietrze” jest finansowany z części dotacyjnej KPO w ramach inwestycji dotyczącej wymiany źródeł ciepła i poprawy efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych. Czy i kiedy te środki zostaną uruchomione? Jest to obecnie – jak się dowiedzieliśmy – przedmiotem rozmów między resortem klimatu a funduszami. Ze strony resortu klimatu i środowiska sprawą zajmuje się wiceminister klimatu i środowiska Urszula Zielińska, która w najbliższych dniach ma odnieść się do sprawy. Sprawa nagli, bo środki się kończą, a umowy NFOŚiGW z WFOŚiGW wygasają w tym miesiącu.