Ceny prądu i gazu na giełdzie spadły kilkukrotnie, a podwyżki i tak będą

Ceny prądu i gazu w kontraktach rocznych spadają na Towarowej Giełdzie Energii rok do roku i to nawet kilkukrotnie. Rynek po ostrej fazie kryzysu energetycznego normalizuje się. Cóż z tego jak ceny są tych dóbr i tak są wyższe od tych na 2022 r., na poziomie których płacimy jeszcze nasze rachunki. Efekt? Bez tarcz osłonowych i tak czekają nas podwyżki prądu i gazu mimo giełdowych spadków.

Publikacja: 04.10.2023 13:47

Ceny prądu i gazu na giełdzie spadły kilkukrotnie, a podwyżki i tak będą

Foto: Adobe Stock

Jak wynika z danych Towarowej Giełdy Energii, wrzesień był miesiącem z wciąż stosunkowo wysokimi obrotami energią elektryczną oraz ze wzrostem wolumenu obrotu gazem. Podobne wzrosty względem miesiąca poprzedniego oraz rok do roku Towarowa Giełda Energii zaobserwowała na rynku praw majątkowych dla energii elektrycznej wytworzonej w OZE.

Ceny prądu w dół

Wielkość obrotu energią elektryczną na TGE wyniósł we wrześniu 2023 r. 13 086 615 MWh, co oznacza wzrost o 10,1 proc. w stosunku do września 2022 r. Średnia ważona cena na rynku dnia następnego (spot) ukształtowała się we wrześniu br. na poziomie 530,79 zł/MWh i jest to wzrost o 13,72 zł/MWh w porównaniu do poprzedniego miesiąca. Na rynku terminowym (wciąż najważniejszym do ustalenia ceny energii na rok kolejny) średnia cena kontraktu rocznego z dostawą w roku 2024 (BASE_Y-24) wyniosła we wrześniu 2023 r. 629,20 zł/MWh, co stanowi spadek o 5,10 zł/MWh względem analogicznej ceny tego kontraktu w sierpniu br. To także znaczący spadek rok do roku, bo we wrześniu 2022 r., a w okresie cenowego apogeum średnia wartość energii z dostawą na rok 2023 r. wyniosła aż 1,781 zł za MWh.

Czytaj więcej

Cenowy koszmar biznesu powoli przechodzi do przeszłości. Energia tanieje

Gaz też tanieje

Z kolei na rynku gazu ziemnego zawarto we wrześniu 2023 r. transakcje o wolumenie 10 639 384 MWh, co stanowi wzrost r/r o 4,8 proc. Średnia  cena na rynku spot ukształtowała się na poziomie 178,10 zł/MWh i jest o 2,21 zł/MWh wyższa względem miesiąca poprzedniego. Z kolei na rynku terminowym, średnia cena kontraktu z dostawą w roku 2024 (GAS_BASE_Y-24) wyniosła we wrześniu br. 258,48 zł/MWh, czyli o 2,31 zł/MWh mniej względem analogicznej ceny tego kontraktu w sierpniu br. To również znacznie mniej niż w roku poprzednim. Albowiem średnia cena kontraktu z dostawą w roku 2023 wyniosła we wrześniu ub. roku aż 971,09 zł/MWh. Była to cena, którą kształtowała rynkowa niepewność po eksplozji gazociągów Nord Stream.

Paradoks cenowy, czyli rachunki i tak będą wyższe

Jak informowaliśmy we wrześniu, wszystko wskazuje na to, że w 2024 r. dojdzie do paradoksu cenowego. W efekcie normalizacji sytuacji na rynku ceny hurtowe prądu są niższe rok do roku, a więc i taryfa za energię na 2024 r. będzie niższa względem obecnego roku. Jednak w efekcie mrożenia cen prądu na poziomie z 2022 r. i mimo niższej taryfy rok do roku finalny rachunek będzie wyższy.

Zgodnie z szacunkami Forum Energii – na bazie wycen długoterminowych kontraktów giełdowych na Towarowej Giełdzie Energii na dostawę energii elektrycznej w 2024 r. – jeżeli znikną dotychczasowe formy wsparcia, cena prądu płacona przez przeciętne gospodarstwo domowe może być wyższa o 70 proc. względem obecnego, zamrożonego poziomu. "Jej wartość pochodzi z 2022 r. i wynosi ok. 414 zł za MWh (wysokość taryfy zatwierdzonej przez prezesa URE)" – wyjaśniało we wrześniu Forum. To cena ustalona przez URE jeszcze pod koniec 2021 r., a więc przed wojną na Ukrainie.

Podstawą do szacowania cen będą umowy długoterminowe z dostawą na przyszły rok. Te w 2023 r. na 2024 r. są niższe od tych w 2022 r. na 2023 r. ale i tak znacząco wyższe niż w 2021 roku na 2022 rok. Średnioważona cena kontraktu rocznego w 2021 roku na 2022 rok wynosiła 384,16 zł/MWh. W tym roku, mimo normalizacji to – jak wskazano wyżej ponad 600 zł.

Prognozy mówią o cenie dla gospodarstw domowych w 2024 r. rzędu 750 zł/MWh (450 zł/MWh to koszt samej energii, 295 zł/MWh to opłata dystrybucyjna).

Czytaj więcej

Bez interwencji czekają nas potężne podwyżki cen prądu

Prawa majątkowe pod presją nowych regulacji

Wolumen obrotu prawami majątkowymi dla energii elektrycznej wytworzonej w OZE ukształtował się we wrześniu 2023 r. na poziomie 1 614 520 MWh, co stanowi wzrost r/r o 13,3 proc. Średnia cena na sesjach wyniosła dla instrumentu PMOZE_A 66,24 zł/MWh i jest to spadek o 63,85 zł/MWh względem sierpnia 2023 r. To efekt obniżenia przez rząd obowiązku OZE na 2024 r. do 5 proc. z 12 proc. obecnie.

Obroty prawami majątkowymi dla efektywności energetycznej zmalały we wrześniu 2023 r. o 5,7 proc. r/r, do poziomu 7 483 toe. Średnia cena instrumentu PMEF_F wyniosła 2 079,63 zł/toe, co oznacza wzrost względem sierpnia br. o 29,27 zł/toe.

Obroty gwarancjami pochodzenia dla energii elektrycznej wytworzonej w OZE wyniosły we wrześniu 2023 r. 1 584 740 MWh, co oznacza spadek o 60,2 proc. r/r. Średnia cena gwarancji dla energii elektrycznej wytworzonej w OZE ukształtowała się na poziomie 16,53 zł/MWh i stanowi to spadek o 0,50 zł/MWh w stosunku do poprzedniego miesiąca. Tu podobnie jak w przypadku praw majątkowych to efekt rozporządzenia dot. obowiązku OZE Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

Jak wynika z danych Towarowej Giełdy Energii, wrzesień był miesiącem z wciąż stosunkowo wysokimi obrotami energią elektryczną oraz ze wzrostem wolumenu obrotu gazem. Podobne wzrosty względem miesiąca poprzedniego oraz rok do roku Towarowa Giełda Energii zaobserwowała na rynku praw majątkowych dla energii elektrycznej wytworzonej w OZE.

Ceny prądu w dół

Pozostało 93% artykułu
Ceny Energii
Rząd ma zając się ustawą o mrożeniu cen energii po majówce
Ceny Energii
Bon energetyczny sparaliżuje pomoc społeczną? Resort rodziny alarmuje
Ceny Energii
Rządowe kontrowersje wokół mrożenia cen prądu
Ceny Energii
Resort klimatu koryguje własny projekt ustawy o cenach energii. Koszty rosną
Ceny Energii
Prezes UOKiK uderza w ustawę o mrożeniu cen energii
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił