Fundacja RT-ON: Dirty business

Fundacja Rozwój Tak – Odkrywki Nie próbuje zapobiegać problemom spowodowanym przez rozwijające się dynamicznie przez lata polskie kopalnie odkrywkowe. Pojezierze Gnieźnieńskie wysycha, obniżają się wody gruntowe, rujnując lokalną turystykę… Skarga do Komisji Europejskiej na działalność odkrywek ugrzęzła w unijnej biurokracji na ponad dekadę, lokalne społeczności pilnie potrzebowały sojusznika. Dlatego fundacja, posługująca się ekspertyzami i współpracująca z naukowcami, stała się tak ważnym partnerem samorządów w walce z bardzo mocnym przeciwnikiem.

Fundacja powstała pięć lat temu jako formalnoprawna reprezentacja ogólnopolskiej koalicji o tej samej nazwie. Należą do niej ruchy obywatelskie, naukowcy, eksperci, samorządowcy i organizacje pozarządowe.

Podjęli oni bardzo trudną w Polsce walkę z górnictwem, a zwłaszcza negatywnym wpływem na środowisko wydobywania węgla brunatnego. Ich orężem są analizy i opiniowanie dokumentów, opracowywanie raportów, spotkania z instytucjami finansowymi, komentowanie wydarzeń w mediach. Nic więc dziwnego, że mieli oni wpływ na istotne decyzje wielkich graczy. Po wieloletnich utarczkach w Polsce i Europie o budowę odkrywki Ościsłowo, Zespół Elektrowni Pątnów–Adamów–Konin postanowił wyłączyć elektrownie węglowe i zamknąć wszystkie odkrywki w Wielkopolsce do 2030 r.

Po publikacji raportu „Dirty Business”, do którego RT-ON dostarczyła dane, i dzięki działaniom Koalicji UnFriend Coal (której jest członkiem) aż sześć z ośmiu podmiotów, które ubezpieczały nowe elektrownie i kopalnie węglowe, wykluczyło ubezpieczanie takich inwestycji. A to ograniczyło możliwość budowy m.in. mocno krytykowanej Elektrowni Ostrołęka C, odkrywek Złoczew i Ościsłowo. Ekolodzy nagłośnili rolę banków, ubezpieczycieli i funduszy inwestycyjnych we wspieraniu rozwoju sektora węglowego i w efekcie tego wspierania ich współodpowiedzialności za negatywne konsekwencje dla społeczeństwa i przyrody. Fundacja zorganizowała m.in. pierwszy w Polsce okrągły stół banków na temat inwestycji w sektory wysokoemisyjne oraz współodpowiedzialności za tempo transformacji niskoemisyjnej w Polsce.

—api