Lit jest, chętnych na wydobycie nie ma. Zaskakujący powód

Często jest nazywany „białym złotem” transformacji energetycznej. Lit to kluczowy surowiec w globalnym przejściu na czystszą energetykę i transport. Na świecie go brakuje, a deficyt rośnie ze wzrostem popytu. Pomimo to pewien kraj o ogromnych złożach litu nie może znaleźć chętnych na wydobycie.

Publikacja: 05.06.2025 17:07

Lit jest, chętnych na wydobycie nie ma. Zaskakujący powód

Foto: AdobeStock

Dziś lit nie jest już tylko surowcem, ale jest zasobem o strategicznym znaczeniu. Globalny popyt szybko rośnie, głównie ze względu na zwiększoną produkcję pojazdów elektrycznych. Chiny zajęły wiodącą pozycję zarówno w produkcji elektryków, jak i w łańcuchu dostaw litu. Było to możliwe dzięki umowom z krajami bogatymi w surowiec takimi jak Chile, co pozwoliło zdominować światowy rynek.

Litu brakuje na świecie

Europa i inne regiony starają się dogonić Chiny, zmagając się z brakiem lokalnych mocy produkcyjnych i dużym uzależnieniem od importu. Na Starym Kontynencie znaczne złoża litu i produkcję ma jedynie Portugalia.

Czytaj więcej

Globalna bitwa o metale ziem rzadkich. Chiny grają va banque

Od 2022 r., kiedy węglan litu (potrzebny do produkcji baterii) kosztował blisko 60 tysięcy dolarów za tonę, cena spadła do około 14 tys. dol. w minionym roku (dane BP). Eksperci, w tym analitycy Morgan Stanley, ostrzegają jednak, że jeśli nie zostaną szybko uruchomione nowe projekty wydobywczo-przetwórcze, do 2030 r. na globalnym rynku deficyt litu sięgnie 22 procent.

Może to mieć katastrofalne skutki dla krajów planujących przejście na czystą energię i elektryfikację transportu. Producenci szukają więc sami bezpośrednich dostawców litu. Pomimo to „Meksyk, który posiada jedne z największych rezerw litu na świecie, wciąż ma problemy z czerpaniem zysków z tego cennego surowca. Dlaczego? Sytuacja jest o wiele bardziej złożona niż się wydaje, a przeszkody wykraczają daleko poza samo wydobycie minerału” – pisze Jason Deegan, amerykański portal nowych technologii.

O co chodzi z litem w Meksyku?

Problemem jest własność złóż litów w Meksyku. Władze znacjonalizowały zasoby, mając nadzieję, że zyski pozostaną w kraju. Skutkowało to jednak odwrotną od oczekiwanej, reakcją inwestorów. „Prywatne przedsiębiorstwa obawiają się działalności w środowisku, w którym zasoby są kontrolowane przez państwo, zyski muszą być dzielone, a otoczenie regulacyjne pozostaje skomplikowane” – pisze amerykański portal.

W rezultacie ambitny plan Meksyku mający na celu stworzenie silnego krajowego przemysłu litu napotyka poważne przeszkody. Pomimo bogatych rezerw, faktyczna produkcja litu w Meksyku pozostaje minimalna. Wyzwaniem jest nie tylko wydobycie litu, ale również przetworzenie go do stanu gotowego do użycia w baterii. A to kluczowy krok, który wymaga rozległej infrastruktury, znacznego kapitału i wiedzy technicznej. A bez tego meksykański lit pozostaje niczym więcej niż skałą w ziemi.

Czego boją się inwestorzy?

„Pieniądze to tchórze. Uciekają przy pierwszym znaku niebezpieczeństwa” –  zauważa Robert Friedland, dyrektor zarządzający Ivanhoe Mines: A w branży, w której osiągnięcie pełnej wydajności kopalni może zająć nawet 10 lat, stabilność ma kluczowe znaczenie

„Jeśli inwestorzy wyczują niestabilność polityczną lub niepewność, po prostu odchodzą. Niestety ostrożna polityka rządu i skomplikowane przepisy zniechęcają do inwestycji, które są niezbędne do pełnego wykorzystania potencjału litów w Meksyku" – podkreśla JasonDeegan. Może to mieć katastrofalne skutki dla krajów planujących przejście na czystą energię i elektryfikację transportu.

Ile litu i kto produkuje?

Wg. danych raportu energetycznego BP najwięcej litu na globalny rynek dostarcza Australia. W 2023 r. było to 86 tys. ton przed Chile 56 tys. t i Chinami 33 tys. t. Czwarta Argentyna wykopała 9,6 tys. ton. Cena tony węglanu litu w 2001 wynosiła 1,49 tys. dol. i rosła do pandemii do 10,3 tys. dol. by w 2020 r spaść do 6,49 tys. dol. W 2022 r sięgnęła 59,43 tys. dol. po napaści Rosji na Ukrainę.

Dziś lit nie jest już tylko surowcem, ale jest zasobem o strategicznym znaczeniu. Globalny popyt szybko rośnie, głównie ze względu na zwiększoną produkcję pojazdów elektrycznych. Chiny zajęły wiodącą pozycję zarówno w produkcji elektryków, jak i w łańcuchu dostaw litu. Było to możliwe dzięki umowom z krajami bogatymi w surowiec takimi jak Chile, co pozwoliło zdominować światowy rynek.

Litu brakuje na świecie

Pozostało jeszcze 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Surowce i Paliwa
Zatrzymany b. członek zarządu Orlenu. W tle sprawa OTS
Materiał Promocyjny
Mieszkania na wynajem. Inwestowanie w nieruchomości dla wytrawnych
Surowce i Paliwa
Orlen i Naftogaz zacieśniają współpracę w biznesie ropy i gazu
Surowce i Paliwa
Donald Trump planuje podwoić cła na stal i aluminium do 50 procent
Surowce i Paliwa
Kanclerz Friedrich Merz ma dość. Bierze się za Słowację i Węgry
Surowce i Paliwa
Ekspert: Więcej płacimy Rosji za surowce niż wydajemy na pomoc Ukrainie