Przyspieszamy działania w walce o lepszą jakość powietrza

Poprawa jakości powietrza to nasz wspólny cel. Mam nadzieję, że zmiany w programie „Czyste powietrze” przyspieszą realizację inwestycji – pisze minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka.

Publikacja: 23.04.2021 07:45

Przyspieszamy działania w walce o lepszą jakość powietrza

Foto: energia.rp.pl

Wszyscy, niezależnie od wieku czy poglądów, oddychamy tym samym powietrzem. Dlatego każdemu z nas zależy na tym, aby było ono czyste i spełniało określone normy. Jest to kwestia, która jednoczy nas ponad podziałami. Poprawa jakości powietrza jest dziś wyzwaniem cywilizacyjnym i miarą tego, czy Polska jest naprawdę dojrzałym krajem.

„Czyste powietrze” bardziej dostępne

Od kilku lat realizujemy rządowy program „Czyste powietrze” z budżetem 103 mld zł przewidzianym na lata 2018–2029. Jego głównym celem jest poprawa jakości powietrza poprzez zmniejszenie emisji pyłów i gazów cieplarnianych, dzięki dofinansowaniu wymiany nieefektywnych i wysokoemisyjnych źródeł ciepła oraz zwiększenie efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Według najnowszych danych – za pośrednictwem wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej – złożono już ponad 233 tys. wniosków o dofinansowanie na łączną kwotę ponad 4,1 mld zł.

Od początku mojej pracy na stanowisku ministra klimatu i środowiska dążę do tego, żeby program „Czyste powietrze” został maksymalnie uproszczony m.in. pod względem procedur i dzięki temu stał się bardziej przyjazny dla mieszkańców, a tym samym objął swoim zasięgiem jeszcze większe grono beneficjentów. Dlatego wsłuchując się w głosy płynące od obywateli z poszczególnych regionów, stale go usprawniamy i staramy się jak najlepiej dopasować do aktualnych potrzeb Polaków.

""

Adobe Stock

energia.rp.pl

Wśród najważniejszych zmian, które zaszły w ostatnim czasie w programie „Czyste powietrze” należy wymienić m.in. uproszczenie zasad przyznawania dotacji oraz samych wniosków, co znacznie skraca czas ich rozpatrywania. Od połowy ubiegłego roku wnioski można też składać elektronicznie, bez wychodzenia z domu, za pośrednictwem strony gov.pl. Z kolei w październiku 2020 r. rozpoczęliśmy nabór wniosków w ramach drugiej części programu „Czyste powietrze”, która została przygotowana z myślą o mieszkańcach Polski o niższych dochodach.

Aby dostać wyższą dotację – nawet do 37 tys. zł – na wymianę kopciucha, termomodernizację domu i instalację paneli fotowoltaicznych, potrzebne jest zaświadczenie o dochodach wydane przez gminę. Nowa wersja programu to także szansa na wzmocnienie współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego. Aby zachęcić gminy do jeszcze aktywniejszego udziału w pozyskiwaniu wnioskodawców i ich obsłudze, przygotowaliśmy dodatkowe benefity, których budżet wynosi w sumie 100 mln zł. Wprowadzony przez nas pakiet zachęt dla samorządów przynosi zamierzone efekty – już ponad 1200 gmin zdecydowało się na zawarcie porozumienia z WFOŚiGW, a chęć zawarcia nowych porozumień wyraziło na chwilę obecną ok. 850 gmin. Dzięki temu ponad 80 proc. gmin w Polsce zaangażuje się w realizację programu „Czyste powietrze”.

Kolejnym ważnym ułatwieniem w sięganiu po wsparcie na wymianę tzw. kopciuchów i termomodernizację domów jednorodzinnych jest dołączenie banków do programu „Czyste powietrze”. 14 kwietnia zostały podpisane umowy o współpracy z pierwszymi siedmioma bankami, które pokrywają swoim zasięgiem cały kraj przez ponad trzy i pół tysiąca placówek. Dzięki tzw. ścieżce bankowej Polacy będą mogli w jednym „okienku” złożyć dokumenty o dotację do przedsięwzięcia zgodnego z programem oraz uzyskać kredyt na jego realizację. Włączenie banków oznacza również zagęszczenie sieci placówek, w których wnioskodawcy uzyskają informację i pomoc w złożeniu wniosku o dotację. Udzielenie przez banki pierwszych kredytów antysmogowych planowane jest w połowie tego roku. Ten kolejny kanał dystrybucji z pewnością przełoży się pozytywnie na liczbę składanych wniosków w programie.

Pilotaże w domach wielorodzinnych

Ponadto rozpoczęliśmy dwa projekty pilotażowe – w województwie zachodniopomorskim i w Pszczynie na Śląsku – których celem jest wymiana kopciuchów w budynkach wielorodzinnych. Pilotaże, które są uzupełnieniem oferty obecnego programu „Czyste powietrze”, posłużą do dalszego diagnozowania potrzeb i preferencji inwestycyjnych mieszkańców. To też okazja do testowania rozwiązań, które w przyszłości możemy wykorzystać w tym programie lub w innych instrumentach finansowych NFOŚiGW. Łącznie na realizację obu pilotaży zarezerwowano 16 mln zł. Efektem w województwie zachodniopomorskim ma być wymiana minimum 500 nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe oraz modernizacja co najmniej 30 wielorodzinnych budynków mieszkalnych.

Z kolei w Pszczynie, jako jednej z najbardziej zanieczyszczonych gmin w Polsce, efektem końcowym powinna być poprawa efektywności energetycznej w ok. 20 wielorodzinnych budynkach mieszkalnych i 140 lokalach mieszkalnych, a także wymiana minimum 280 nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe. Liczę, że wnioski, które wyciągniemy z tych pilotaży, pozwolą nam w bardziej efektywny sposób przeciwdziałać niskiej emisji na różnych poziomach oraz przede wszystkim na większą skalę.

Polska to nasz wspólny dom, a poprawa jakości powietrza to nasz wspólny cel. Wierzę, że te wszystkie zmiany, które wprowadziliśmy w ramach programu „Czyste powietrze”, pozwolą na jeszcze sprawniejszą realizację inwestycji, przynosząc jednocześnie wymierne korzyści dla poprawy stanu naszego środowiska i jakości powietrza.

""

Michał Kurtyka, minister klimatu i środowiska

energia.rp.pl

Wszyscy, niezależnie od wieku czy poglądów, oddychamy tym samym powietrzem. Dlatego każdemu z nas zależy na tym, aby było ono czyste i spełniało określone normy. Jest to kwestia, która jednoczy nas ponad podziałami. Poprawa jakości powietrza jest dziś wyzwaniem cywilizacyjnym i miarą tego, czy Polska jest naprawdę dojrzałym krajem.

„Czyste powietrze” bardziej dostępne

Pozostało 93% artykułu
Komentarze i opinie
Sposób na transformację? Budowanie miejscowego dobrobytu
Komentarze i opinie
Szef PIE: W 2040 r. energetyka oparta na węglu będzie 40 proc. droższa niż OZE
Komentarze i opinie
Mariusz Janik: Tylko świnie tankują na zapas
Komentarze i opinie
Bartłomiej Sawicki: Donald Tusk ojcem Baltic Pipe? Krok po kroku, jak było naprawdę
Komentarze i opinie
Monika Morawiecka i Jan Rosenow: Od marudera do lidera - jak Polska stała się najszybciej rozwijającym się rynkiem pomp ciepła w Europie?