Kto straci na sankcjach na rosyjski LNG? Nie tylko Kreml

Od czasu inwazji Rosji na Ukrainę Europa i jej sojusznicy sankcjami zmniejszają dochody Kremla z paliw kopalnych - ropy i węgla. W 14. pakiecie sankcji znajdzie się zakaz wykorzystywania portów Unii Europejskiej do reeksportu rosyjskiego LNG. To mocne uderzenie w kremlowski mur.

Do tej pory największy producent rosyjskiego gazu skroplonego — koncern Novatek — potrzebował portów UE do przeładunku paliwa transportowanego z zakładów w Arktyce (Jamał LNG, Arctic LNG) z gazowców klasy lodowej na zwykłe. Odcięcie dostępu do portów Unii uderzy nie tylko w Novatek i jego dochody, ale też klientów Rosjan w Azji. Dalsza wysyłka rosyjskiego LNG do krajów azjatyckich zostanie poważnie utrudniona — zwraca uwagę agencja Bloomberg.

Gazowce Novateku w portach Belgii i Francji

Unijni politycy omawiają ten krok w ramach 14. pakietu sankcji wobec Rosji. Obecnie Novatek, aby zmniejszyć koszty transportu wykorzystuje porty Zeebrugge w Belgii i Montoire we Francji do przeładunku z 15 statków klasy lodowej na konwencjonalne gazowce. Zazwyczaj przybywający z Arktyki gazowiec rozładowywany jest w terminalu, gdzie w tym samym czasie załadowywany jest konwencjonalny gazowiec płynący dalej z rosyjskim surowcem do Azji. Zgodnie z 14. pakietem sankcji, stanie się to niemożliwe. 

Czytaj więcej

Biznes

Firmy z Litwy wysyłały do Rosji mikrochipy wykorzystywane w rakietach

Od początku rozpętanej przez Rosję wojny litewskie firmy wyeksportowały do ​​Rosji towary podwójnego zastosowania (cywilno-wojskowego) o wartości co najmniej 130 mln euro. Eksport szedł przez kraje, które Kreml nazywa „przyjaznymi”.

Według konsultanta Energy Aspects Ltd. w ubiegłym roku wielkość importu rosyjskiego LNG do UE wyniosła 14,4 mln ton. Przeładunek, gdy transportowane jest paliwo, wyniósł 2 miliony ton. Prawdopodobny scenariusz zakłada, że ​​zakaz spowoduje, że te dodatkowe wielkości pozostaną we Wspólnocie, gdzie, wg Bloomberga rosyjski LNG ma udział wynoszący ponad 12 proc.

James Waddell, szef europejskiego gazu i globalnego LNG w Energy Aspects, powiedział, że jeżeli ładunek przeznaczony do Azji pozostanie w Europie, to samym kraje azjatyckie będą musiały szukać nowych dostawców.

Sankcje UE działają. Transport LNG z Rosji do Azji będzie długi i drogi

Nowe sankcje jeszcze bardziej skomplikują więc logistykę żeglugi w Rosji i zmuszą wyspecjalizowane statki do pływania dłuższymi trasami. Według Energy Aspects transport ładunku z zakładów Jamał LNG bezpośrednio do Azji doprowadzi do wzrostu kosztów frachtu i logistyki, a także wydłużenia czasu pracy lodołamaczy.

Rosja ma kilka alternatyw: realizując transfery statek na statek w rejonie Murmańska, można je wykorzystać do uwolnienia lodowych jednostek z ładunków. Dodatkowo latem, gdy topnieją lody i do zakładu mogą zbliżać się różne gazowce, można skorzystać z Północnego Szlaku Morskiego. Jeśli alternatywne schematy transportu nie sprawdzą się, rosyjski eksport LNG może zostać ograniczony.

Według Energy Aspects eksport rosyjskiego LNG do odbiorców azjatyckich może spaść lub stać się droższy ze względu na rosnące koszty transportu. Wykorzystanie Północnego Szlaku Morskiego czy przeładunki w Murmańsku będą także uzależnione od warunków lodowych, które spowodują przesunięcie dostaw do Azji w drugiej połowie roku.

Unijne firmy, które wciąż importują LNG z kraju agresora, takie jak niemiecki państwowy Securing Energy for Europe GmbH, Shell Plc i TotalEnergys SE, polegają na przeładunku w Zeebrugge i Montoire. Umowy te wygasają dopiero w latach 2038 i 2041. Sankcje mogą jednak zostać uznane jako wystąpienie siły wyższej (force magjeure), co pozwoli firmom rozwiązań kontrakty bez kar umownych.

Komisja Europejska ogłosiła, że 14. pakiet antyrosyjskich sankcji, obejmować będzie ograniczenia wobec rosyjskiego LNG. Według prognoz nowe sankcje dotkną około jednej czwartej dochodów Federacji Rosyjskiej ze sprzedaży skroplonego gazu. Europejska komisarz ds. energii Kadri Simson powiedziała, że ​​pakiet gazowy przeszedł już pomyślnie głosowanie w Parlamencie Europejskim – wejdzie w życie 21 maja.