Kreml wciska biednym krajom swoje siłownie jądrowe i gaz

Putin szuka nowych rynków dla zablokowanych przez sankcje i ograniczenia rosyjskich koncernów. Zamiast Niemiec, Francji czy Wielkiej Brytanii, będą to Uzbekistan, Mongolia, Mjanma (d. Birma) i Kirgistan. W Uzbekistanie Kreml chce podporządkować sobie energetykę i dać zarobić Gazpromowi.

Moskwa i Taszkent podpisały porozumienie o budowie w Uzbekistanie elektrowni jądrowej małej mocy z sześcioma reaktorami 55 MW. Zbuduje ją rosyjski Rosatom. Strony współpracują też przy budowie elektrowni jądrowej o mocy 2,4 GW z dwoma blokami energetycznymi. Obie inwestycje prawdopodobnie sfinansuje Rosatom, tak jak to zrobił np. na Białorusi, na dziesięciolecia uzależniając Uzbeków od Rosji.

Po co Uzbekistanowi gaz i atom z Rosji?

Putin, który przyleciał w poniedziałek do Uzbekistanu, wcisnął też Uzbekom gaz i ropę z Gazpromu. W oficjalnych komunikatach, poza dyplomatycznym pustosłowiem o „rozszerzonej współpracy”, nie pojawia się jednak żadna liczba. Nie wiadomo więc, jak mocno Taszkent się ugiął. Zapewne ilości importu surowców z Rosji do Uzbekistanu nie są takie, by Kreml chciał się nimi pochwalić. Uzbekistan kupuje rosyjski gaz od 2023 r., ale w niewielkich ilościach. Teraz ma być tego więcej, choć też nie wiadomo dokładnie ile.

Czytaj więcej

Biznes

Mieszkańcy Arktyki skarżą się Putinowi na rosyjski koncern. „Zagraniczni agenci"

Cała wieś w Jakucji podpisała się pod skargą do Władimira Putina na wydobywający złoto koncern No...

Również Rosatom, któremu kurczy się zachodni rynek eksportu wzbogaconego uranu i już utracił rynek USA, szuka zbytu w biednych satrapiach Azji. Rosatom poinformował, że przygotował wstępne studia wykonalności dla projektu budowy elektrowni jądrowych małej mocy w Mjanma i Kirgistanie. Tu też nie padają żadne liczby, ale także w tym wypadku bardzo prawdopodobne jest, że siłownie powstaną za rosyjskie pieniądze.

Państwowa agencja TASS cytuje komunikat nt. osiągnięć zagranicznych Rosatomu. 

„W 2023 roku firma zwiększyła swoją obecność za granicą. Obecnie JSC Atomenergoprom (eksportowa spółka Rosatomu-red) realizuje projekty w ponad 60 krajach na całym świecie. (...)W październiku 2023 roku podpisano umowę z mongolską firmą Mon-atom w sprawie wspólnego opracowania projektu elektrowni jądrowej, a w grudniu 2023 roku przekazano koncepcję budowy elektrowni jądrowej.

Nie wiadomo, gdzie Rosatom buduje elektrownie

Na koniec 2023 roku portfel projektów spółki dotyczących budowy elektrowni jądrowych za granicą (w tym portfel państwowego koncernu Rosatom) obejmował 33 bloki energetyczne w 10 krajach, z czego 22 bloki energetyczne w 7 krajach są w fazie budowy.

„Realizacja wszystkich projektów budowy zagranicznych elektrowni jądrowych przebiega zgodnie z planem. Jedynym wyjątkiem jest projekt budowy elektrowni jądrowej Hanhikivi-1 w Finlandii, który został jednostronnie rozwiązany przez fińskiego klienta ze względów politycznych powodów — napisali Rosjanie.

Te polityczne powody to wywołana przez Putina wojna. Finowie rozstali się z Rosatomem, jak i innymi rosyjskimi firmami po agresji Rosji na Ukrainę. Rosatom chwiali się też wynikami finansowymi, ale nie wylicza, na których rynkach tyle zarobił. Przychody zagraniczne Atomenergoprom za 2023 rok miały wzrosnąć do ​​16,2 miliarda dolarów w porównaniu do 11,8 miliarda dolarów za 2022 rok. Portfel zamówień zagranicznych na okres 10 lat wyniósł 127,1 mld dolarów. Tych danych nie można zweryfikować.