W Polsce powstają kolejne gazociągi przesyłowe

W Polsce za sieć gazociągów przesyłowych oraz infrastrukturę im towarzyszącą, taką jak stacje, tłocznie i węzły gazowe, odpowiada państwowy Operator Gazociągów Przesyłowych Gaz-System. Jest to spółka, która powstała stosunkowo niedawno, bo 16 kwietnia 2004 r., jako PGNiG - Przesył. Od tego czasu datuje się też przejęcie przez Gaz-System odpowiedzialności za przesył błękitnego paliwa w Polsce.

Początkowo 100 proc. udziałów w firmie posiadało Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo. Skarb Państwa nabył jednak wszystkie udziały już w kwietniu 2005 r. Najważniejszym celem Gaz-Systemu jest transport surowca pozyskiwanego z importu i wydobycia krajowego do sieci dystrybucyjnych oraz odbiorców bezpośrednio przyłączonych do systemu przesyłowego.

Obecna sieć

Gazociągi przesyłowe w Polsce mają obecnie długość 9 768 km. Do tego należy dodać 854 stacje gazowe, 14 tłoczni i 57 węzłów, bez których ta sieć nie mogłaby funkcjonować. Zdecydowana większość gazociągów służy do transportu gazu wysokometanowego. Główne linie biegną z Drozdowicz (przejście na granicy z Ukrainą) przez Tarnów, Górny i Dolny Śląsk, Wielkopolskę do Szczecina oraz z Drozdowicz i Wysokoje (przejście na granicy z Białorusią) przez Mazowsze do Włocławka i Trójmiasta.

Zobacz plany rozbudowy krajowego systemu przesyłowego

Dotychczas, dzięki istniejącej sieci, możliwy był przesył ponad 15 mld m

3

paliwa gazowego rocznie. Wielkość ta obejmuje również przesył surowca do podziemnych magazynów gazu oraz transport gazu zaazotowanego w przeliczeniu na gaz wysokometanowy.

Obecnie funkcjonujące gazociągi nie zapewniają jednak takich możliwości transportu błękitnego paliwa, które będą wymagane za kilka lat. Przede wszystkim nie pozwalają na istotny przesył surowca z innych kierunków, niż z terytorium Białorusi i Ukrainy. Tymczasem budowa terminalu na skroplony gaz LNG w Świnoujściu oraz potrzeba zwiększenia importu z kierunku zachodniego i południowego wymuszają dodatkowe, duże inwestycje.

Odcinki wewnątrz kraju

Gaz-System przede wszystkim musi rozbudować sieć wewnątrz kraju. W związku z tym do 2014 r. planuje oddać do użytku ponad 1000 km nowych gazociągów. Strategiczne linie powstaną w północno-zachodniej i środkowej Polsce oraz na Dolnym Śląsku. Będą to połączenia: Szczecin - Lwówek, Świnoujście - Szczecin, Szczecin - Gdańsk, Włocławek - Gdynia, Rembelszczyzna - Gustorzyn, Gustorzyn - Odolanów, Taczalin - Radakowice - Gałów oraz Jeleniów - Dziwiszów.

Jak ważne są to inwestycje, może m.in. świadczyć przykład województwa pomorskiego. Budowa na tym terenie gazociągów Włocławek – Gdynia i Szczecin – Gdańsk ma według Gaz-Systemu pozwolić m.in. na rozwój firm opierających swoją działalność na wykorzystaniu gazu ziemnego. Poza tym umożliwi przesył surowca do i z budowanego przez PGNiG podziemnego magazynu gazu w Kosakowie o docelowej pojemności około 250 mln m

3

. Inwestycje pozwolą też zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne północnego regionu Polski i umożliwią gazyfikację nowych obszarów.

O postępie prac projektowych świadczy z kolei uzyskane w kwietniu pozwolenie na budowę gazociągu Świnoujście – Szczecin o długość około 80 km. Dzięki niemu będzie możliwe połączenie terminalu LNG z krajową siecią i przesył surowca do dowolnych odbiorców na terenie całej Polski. Jego trasa przebiegać będzie przez pięć gmin województwa zachodniopomorskiego, czyli Świnoujście, Międzyzdroje, Wolin, Stepnicę oraz Goleniów.

Połączenia międzysystemowe

Równie ważne inwestycje, jak wewnątrz kraju, Gaz-System musi realizować na granicach z innymi państwami lub w ich pobliżu. Chodzi o połączenia międzysystemowe, czyli gazociągi łączące sieci Polski i krajów ościennych. Jedną z ważniejszych inwestycji w tym zakresie jest rozbudowa połączenia w Lasowie (na granicy z Niemcami) z obecnych 0,9 mld m

3

do 1,5 mld m

3

rocznie.

Kolejna inwestycja obejmuje stworzenie całkiem nowego gazociągu łączącego sieci Polski i Czech w okolicach Cieszyna. Będzie to drugie połączenie międzysystemowe Polski z systemem gazowniczym Unii Europejskiej. Umożliwi ono transport ok. 0,5 mld m

3

gazu rocznie.

Docelowo może być jednak elementem większego projektu, roboczo nazywanego Korytarzem Północ-Południe. Zakłada on połączenie terminalu LNG w Świnoujściu, przez południową Polskę, Czechy, Słowację i Węgry z terminalem LNG Adria w Chorwacji. Jego realizacja ma pozwolić na stworzenie nowej drogi transportu gazu w Europie i efektywne wykorzystanie wewnętrznych gazociągów przesyłowych w poszczególnych krajach. W pierwszej kolejności nowy korytarz przesyłowy powinien pozwolić na rozwój wewnętrznych systemów w Europie i ich połączenie w zintegrowaną sieć. W ten sposób możliwy byłby przesył gazu z północy na południe lub w odwrotnym kierunku, bez konieczności budowania oddzielnego gazociągu.