Wielkopolska Wschodnia rozpoczyna zieloną rewolucję

Górniczy subregion, nie czekając na rządowe wytyczne, kreśli ambitny plan neutralności klimatycznej do 2040 r.

Publikacja: 26.11.2020 22:37

Wielkopolska Wschodnia rozpoczyna zieloną rewolucję

Foto: energia.rp.pl

Odejście od spalania węgla ma być pierwszym krokiem w kierunku neutralności klimatycznej, którą Wielkopolska Wschodnia chce osiągnąć do 2040 r. Tak ambitnego programu nie ogłosił jak dotąd żaden inny region w Polsce. Dziś gospodarka tej części kraju jest mocno uzależniona od węgla brunatnego – najbrudniejszego spośród paliw spalanych w polskiej energetyce. Dlatego do osiągnięcia celu potrzebna jest pełna mobilizacja – lokalnych aktywistów, samorządów i przedsiębiorców.

Koniec z węglem

Kluczowa dla przyszłości regionu jest nowa strategia rozwoju Zakładu Elektrowni Pątnów–Adamów–Konin. Właściciel zlokalizowanych w woj. wielkopolskim kopalni węgla brunatnego i elektrowni opalanych tym paliwem zamierza do 2030 r. zamknąć całą swoją węglową działalność.

– ZE PAK będzie pierwszym w Polsce dużym wytwórcą energii, który tak szybko zrezygnuje z węgla i cały swój prąd będzie produkował ze źródeł odnawialnych – skomentował Zygmunt Solorz, główny właściciel ZE PAK, przy ogłaszaniu planów spółki.

Firma jest istotnym pracodawcą w Wielkopolsce Wschodniej. Na koniec 2019 r. zatrudniała ponad 4,6 tys. osób. Stanowiła też potężne źródło przychodów dla gmin. W minionym roku grupa przekazała administracji publicznej z samej tylko działalności górniczej 119 mln zł w postaci różnego rodzaju podatków i opłat. Z tego do samorządów trafiło niemal 89 mln zł. Najwięcej środków zasiliło budżety gmin z powiatów konińskiego i tureckiego.

Równolegle z wygaszaniem działalności węglowej ZE PAK zamierza inwestować w nowe biznesy. Główne kierunki rozwoju grupy na najbliższe dziesięć lat zakładają budowę farm wiatrowych i fotowoltaicznych, produkcję energii z biomasy i biogazu, a także zielonego wodoru. W planach jest też produkcja innowacyjnego miejskiego autobusu wodorowego czy zeroemisyjnych napędów wodorowych do łodzi motorowych. Te aktywności sprawią, że część górników znajdzie nową pracę. W elektrowni Konin grupa uruchomiła już centrum szkoleniowe, w którym pracownicy kopalń mogą się przekwalifikować na instalatorów systemów fotowoltaicznych. Już teraz część osób bierze udział w realizacji kluczowej inwestycji ZE PAK – budowie największej w Polsce elektrowni słonecznej. Farma o mocy 70 MW powstanie w gminie Brudzew, gdzie wcześniej działała odkrywkowa kopalnia Adamów. Inwestycja, realizowana wraz z firmą Esoleo z Grupy Polsat, pochłonie prawie 164 mln zł. Elektrownia ma być gotowa w sierpniu 2021 r.

Alternatywne paliwa

Zgodnie z programem transformacji regionu, opracowanym przez Agencję Rozwoju Regionalnego w Koninie, do 2030 r. węgiel zostanie wyeliminowany także z ciepłownictwa. Oznacza to, że w ciągu dekady w regionie dokona się prawdziwa rewolucja w całym sektorze energetycznym. Paliwa kopalne zostaną zastąpione przez odnawialne źródła energii.

– Energetyka wiatrowa, fotowoltaika w dużej skali – to bardzo realne, mocne źródła pozyskiwania zielonej energii. Mamy w regionie także źródła geotermalne i możliwość wykorzystania biomasy, a więc całą paletę rozwiązań. Jednak te inwestycje trzeba zainicjować i pozyskać dla nich finansowanie – stwierdził Marek Woźniak, marszałek województwa wielkopolskiego, podczas ostatniego posiedzenia Wielkopolskiego Zespołu Parlamentarnego. Władze regionu liczą przede wszystkim na pieniądze z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, ale też z innych funduszy unijnych.

Potężnym wyzwaniem będzie stworzenie warunków do powstawania nowych miejsc pracy, które zastąpią te utracone w górnictwie. Dlatego program przewiduje rozwój przedsiębiorczości mieszkańców, zmianę ich kwalifikacji zawodowych, a także włączenie w proces transformacji dużych firm z regionu. Zakłada też, że atrakcyjność lokalizacyjna subregionu – z uwagi m.in. na dobrą dostępność komunikacyjną – może stać się podstawą do rozwoju branży logistycznej i magazynowej. Inne branże o wysokim potencjale rozwoju na tym terenie to przemysł meblarski i spożywczy. Ważnym elementem transformacji będzie poprawa efektywności energetycznej budynków, a także rozwój elektromobilności. Zmiany czekają zarówno międzymiastowy publiczny transport, jak i komunikację miejską w Koninie, które mają być zeroemisyjne. Do tego konieczny jest jednak rozwój infrastruktury ładowania czy tankowania pojazdów.

W dekarbonizacji energetyki, przemysłu czy transportu istotne będzie wykorzystanie wodoru. Przy czym priorytetem ma być wytwarzanie zielonego wodoru, produkowanego przy wykorzystaniu energii z odnawialnych źródeł. ZE PAK już w kwietniu tego roku podpisał kontrakt z firmą Hydrogenics Corporation w sprawie zakupu elektrolizera służącego do produkcji tego paliwa.

Szczegółowy plan działania, który ma doprowadzić Wielkopolskę Wschodnią do neutralności klimatycznej, ma powstać do końca 2021 r.

Odejście od spalania węgla ma być pierwszym krokiem w kierunku neutralności klimatycznej, którą Wielkopolska Wschodnia chce osiągnąć do 2040 r. Tak ambitnego programu nie ogłosił jak dotąd żaden inny region w Polsce. Dziś gospodarka tej części kraju jest mocno uzależniona od węgla brunatnego – najbrudniejszego spośród paliw spalanych w polskiej energetyce. Dlatego do osiągnięcia celu potrzebna jest pełna mobilizacja – lokalnych aktywistów, samorządów i przedsiębiorców.

Pozostało 90% artykułu
Walka o klimat
Mieszkańcy mogą zobaczyć, że smog otacza nie tylko sąsiadów
Walka o klimat
Biznes czeka energetyczna rewolucja
Walka o klimat
Firmy przed odpadową rewolucją
Walka o klimat
Przywracanie miastom zieleni to nie tylko frajda dla oczu
Walka o klimat
Ceny będą niższe, jeżeli konsumenci odpowiednio posegregują odpady