Wywiad z Mariuszem Klimczakiem, prezesem BOŚ Banku

Rz: W pierwszym półroczu, jak podaje Urząd Regulacji Energetyki, przybyło około 200 najmniejszych producentów energii. Nie jest to dużo, ale oni wszyscy zdecydowali się na inwestycje w instalacje produkujące prąd na własny użytek bez wsparcia w postaci dotacji np. z NFOŚiGW. Może więc Polacy nie potrzebują zachęty?i rynek sam się rozkręci?

Mariusz Klimczak:

Wsparcie zawsze przydaje się na początek. Dobrym przykładem jest program dopłat do kolektorów słonecznych. Z punktu widzenia rozwoju rynku, szczególnie na wstępnym etapie, potrzebny jest odpowiedni katalizator, który z jednej strony zachęci ludzi do inwestycji, a z drugiej – poprzez pobudzenie popytu wpłynie na spadek cen poszukiwanych przez nabywców rozwiązań. Takim katalizatorem może stać się przygotowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej system dopłat, nazywany w skrócie programem „Prosument". Już dziś widać, że zainteresowanie inwestycjami w mini-OZE, w tym fotowoltaikę, jest duże. Ale ludzie wstrzymują się z wydawaniem pieniędzy na instalacje, bo za kilka miesięcy, gdy program dopłat zostanie uruchomiony, będą mieli je o 40 proc. taniej.

Czy ten rynek może się u nas rozwinąć tak jak u naszych zachodnich sąsiadów? W Niemczech były takie dni w czerwcu, kiedy ponad połowa zużywanej energii pochodziła z ogniw fotowoltaicznych.

Polacy potrafią liczyć. Jeśli będą widzieć wymierne oszczędności, to nikogo nie trzeba będzie przekonywać do tego typu inwestycji. Co więcej, efektywność technologii OZE jest coraz lepsza, a ceny, tak jak już wspominałem, wraz z rozwojem rynku będą spadać. Wzrastać zatem będzie opłacalność całego przedsięwzięcia. ?W efekcie rynek mini-OZE może się u nas rozkręcić równie dynamicznie ?jak w Niemczech czy Wielkiej Brytanii. A potencjał jest spory. Przynajmniej 20–30 proc. z 6 mln znajdujących się u nas gospodarstw i domów jednorodzinnych mogłoby funkcjonować w modelu prosumenckim, czyli wytwarzać energię na własny użytek. Do takiego poziomu możemy dojść w ciągu kolejnych dziesięciu lat. Żeby pobudzić rynek, na początek wystarczy 100–300 tys. instalacji.

Kto jeszcze skorzysta na rozwoju tego rynku?

Już kilkaset tysięcy tego typu instalacji będzie stymulowało rozwój branży instalatorów czy dostawców. Jeżeli założymy, że do 2025 r. powstaną ok. 2 mln niezależnych mikroinstalacji fotowoltaicznych, to można szacować, że taki rozwój rynku przyczyni się do powstania 100 tys. nowych miejsc pracy. Ale wygrani będą wszyscy, bo wygenerowane przez Polaków oszczędności sprawią, że będą mogli te pieniądze wydać na kolejne inwestycje, np. w domu, lub na konsumpcję. Dzięki temu roczny wzrost PKB naszego kraju może być wyższy średnio o 0,2 pkt proc.

Tylko nieliczne przedsiębiorstwa energetyczne widzą szansę w rozwoju tego rynku. Raczej traktują prosumentów jako tych, dla których trzeba dostosowywać sieć ?i którzy i tak mogą się odłączyć.

Te obawy są zupełnie niepotrzebne. W dłuższej perspektywie nie da się tego rynku powstrzymać. Główni dostarczyciele energii muszą już dziś planować, jak skorzystać ?na nowej, nie tak odległej rzeczywistości. To wymaga jednak wyraźnej ?zmiany podejścia. ?Na bazie tysięcy mikroźródeł można stworzyć cały system umożliwiający zarządzanie popytem i podażą energii – taką elektrownię wirtualną. Dzięki temu dotychczasowy model, gdzie występują szczyt poranny i wieczorny, może ulec całkowitej transformacji.

To zapewni systemowi bezpieczeństwo i stabilność. Jest to szczególnie istotne dla odbiorców końcowych, w niewielkich miejscowościach, wsiach, gdzie przerwy w dostawach prądu przekraczają dziś znacznie zachodnioeuropejską średnią. Dodatkowo sprzedawca energii, który dziś musi walczyć niższą ceną, może zwiększyć lojalność swoich klientów. Oczywiście będzie miał mniejsze przychody ze sprzedaży prądu prosumentom, ale może im zaoferować dodatkowe usługi związane z serwisowaniem tych urządzeń czy pomocą przy energooszczędnych inwestycjach w domu. Może się okazać, że zarabia na tym samym odbiorcy tyle samo, a może i więcej niż przedtem, tylko w inny sposób.

Bank też na tym skorzysta...