Elias Gedeon: Atom rozwiązaniem dla Polski

Polska jest gotowa na energetykę jądrową?

Tak. Spójrzmy na wyzwania energetyczne, które stoją przed Europą, szczególnie w ostatnim roku po inwazji Rosji na Ukrainę. Energetyka jądrowa to rozwiązanie dla Polski i regionu na dekarbonizację i wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego. Westinghouse chce pomóc Polsce osiągnąć bezpieczeństwo energetyczne i wzmocnić je poprzez dostarczenie reaktorów AP1000.

Oprócz reaktorów możecie zapewnić coś więcej?

Oczywiście. Zapewniamy projekt oraz realizację całej elektrowni i serwis, który się z nią wiąże. Nie chodzi tylko o jej wybudowanie. To będzie relacja na 100 lat pomiędzy Polską i Westinghouse. Na ten okres zapewnimy również paliwo dla elektrowni. Na razie mówimy o AP1000, ale chętnie przedstawimy inne produkty i usługi, które możemy dostarczyć.

W jaki sposób energia jądrowa może być uzupełnieniem polskich i europejskich źródeł energii?

AP1000 to obecnie najbardziej zaawansowany, bezpieczny i niezawodny reaktor na świecie. Komercyjnie pracują już cztery jednostki w Chinach, które biją rekordy w branży. W budowie są dwie jednostki w USA i kolejne cztery w Chinach. Reaktor w Polsce byłby 11. AP1000 to sprawdzona technologia, która bardzo dobrze uzupełnia się z odnawialnymi źródłami energii wykorzystującymi słońce i wiatr. Pozwala na bardzo szybką reakcję na zmiany mocy i wahania w sieci elektroenergetycznej. To bezpieczne i niezawodne źródło energii.

AP1000 ma wysoką dyspozycyjność, więc pozwoli pokryć zapotrzebowanie Polski na energię elektryczną w ponad 25 proc. po realizacji inwestycji. Sześć jednostek pozwala ograniczyć emisje CO2 o 53 mln ton w rok. To jakby z dróg zniknęło 11,2 mln samochodów.

Czyli jest ekologiczny i wydajny.

Ponadto bezpieczny i sprawdzony.

Co was wyróżnia na tle konkurencji?

AP1000 ma pasywny system bezpieczeństwa. Gdyby elektrownia straciła całą moc oraz zasilenie z zewnątrz (tak stało się w Fukushimie), nasz reaktor wyłącza się automatycznie, bez interwencji operatora, zapewniając jego chłodzenie przez 72 godziny. Po drugie, nasz reaktor jest sprawdzony i niezawodny. Już wspomniałem, że reaktor wybudowany w Polsce byłby 11. w kolejności. Po trzecie, ma bardzo mały ślad węglowy w porównaniu z konkurencją. I to nie tylko w porównaniu z dużymi reaktorami, ale nawet SMR o tej samej mocy.

To wszystko, plus rekordy wydajności i dyspozycyjności, które widzimy w Chinach, stawia nas daleko przed konkurencją.

Ile czasu potrzeba na stworzenie reaktora? Od początku do pierwszego uruchomienia?

Elektrownia, którą proponujemy w międzyrządowym porozumieniu polskiemu klientowi, to sprawdzone rozwiązanie bazujące na sprawdzonym projekcie i dokumentacji. To ustandaryzowany, modułowy projekt reaktora. Jesteśmy gotowi do realizacji takiego obiektu w Polsce zgodnie z polskim programem. Jeśli polski rząd dokona wyboru jesienią, pierwsza jednostka powinna działać do 2033 r.

Uwzględnia pan w tym przedsięwzięciu udział polskiego przemysłu?

Oczywiście. Spotkaliśmy się z ponad 500 polskimi firmami, żeby poznać ich możliwości i zdolności. Podpisaliśmy wiele porozumień o współpracy, dotyczących ich uczestnictwa w łańcuchu dostaw. Szacujemy, że w trakcie realizacji projektu ponad 100 mld zł powinno wrócić do polskiej gospodarki. Dodatkowo utworzyliśmy biuro w Krakowie, które właśnie świętowało pierwszy rok działalności. Pracuje tam 165 osób, które obsługują Westinghouse na całym świecie. Planujemy powiększyć biuro i stworzyć centrum inżynieryjne dla omawianego projektu, ale myślimy też o innych lokalizacjach. Dzięki temu firmy współpracujące przy elektrowni w Polsce będą miały szansę być zaangażowane w projektach w Czechach, Ukrainie, Słowenii i innych krajach.

Macie pomysł, jak szkolić personel? Będziecie potrzebować setki pracowników, w tym zaawansowanych technologicznie. Chcecie współpracować z polskimi uczelniami?

Plany nie tylko mamy, ale już je wprowadzamy w życie. W USA mamy na stażu 15 studentów z pięciu polskich uczelni. Są tam już dwa miesiące i niebawem wracają. Zapoznali się z naszą technologią jądrową oraz sposobem, w jaki projektujemy i budujemy AP1000. Wielu z nich już jest zainteresowanych dołączeniem do zespołu Westinghouse w Polsce. Tak to wygląda od strony inżynierskiej.