„Gazprom zainicjował sprawę arbitrażową przeciwko Ukrainie, zgodnie z procedurą UNCITRAL (United Nations Commission on International Trade Law – Komisja ONZ ds Miedzynarodowego Prawa Handlowego). Celem jest obrona swoich inwestycji na terytorium Urany, w związku z tym, że antymonopolowy komitet tego kraju nałożył na Gazprom nieuzasadnioną i niesprawiedliwą karę w kwocie przekraczającej 6 mld dol. (w tym odsetki) za jakoby wykorzystanie monopolistycznej pozycji na rynku tranzytu gazu Ukrainy” – głosi komunikat Gazpromu.
Rosjanie podkreślają, że tak grzywna jak i działania podjęte w celu jej ściągnięcia łamią prawa Gazpromu gwarantowane umową Rosji-Ukraina z 1998 r o wzajemnej ochronie inwestycji.
W styczniu 2016 r Antymonopolowy Komitet Ukrainy (AKU) ukarał Gazprom grzywną 85,86 mld hrywien (3,4 mld dol. dziś z odsetkami to 6 mld dol.) za stosowanie metod monopolistycznych w tranzycie gazu przez Ukrainę.
Dochodzenie ustaliło m.in, że Rosjanie zablokowali Ukrainie możliwość handlu gazem na swojej zachodniej granicy, wykupując całą moc przesyłową tamtejszego gazociągu. Blokowali też przesył gazu ze Słowacji na Ukrainę.
Gazprom dostał dwa miesiące na zapłacenie, a także na uzgodnienie z Naftogazem nowych równoprawnych zasad tranzytu. Według strony ukraińskiej , w latach 2009-2015 Gazprom łamał warunki kontraktu z Naftogazem i ignorował wszelkie wystąpienia Ukraińców o zmianę warunków tranzytu na równoprawne.
Rosjanie od początku negowali nie tylko samą karę i prawo na jej przyznanie. Ukraińskie sądy wszystkich instancji odrzuciły apelacje Gazpromu, a kara wraz z odsetkami się podwoiła.
Juri Tierientiew szef AKU wyliczył na portalu społecznościowym, aktywa Gazpromu: udziały (40,2 proc.) w spółce Gaztranzit, które posiada w Kijowie własny budynek a na kontach blisko 16 mln dol. na koniec minionego roku. Tierientiew jest zdania, że Rosjanie mają więcej aktywów na Ukrainie, tyle trzeba ich dobrze poszukać.
W marcu tego roku do budżetu Ukrainy trafiły wszystkie środki finansowe Gazpromu na Ukrainie. Mają równowartość 3,8 mln dolarów (100 mln hrywien).
