Jakie są oczekiwane efekty nowej odsłony programu „Czyste Powietrze"?
Program „Czyste Powietrze" stale się rozwija. Od końca 2018 r., kiedy wprowadzona został pierwsza jego wersja, stale pracujemy nad jego ulepszaniem, większa dostępnością, upraszczaniem, tak aby w 2029 r., który został przyjęty jako zamykający projekt, można było uznać, że został z sukcesem zrealizowany.
Obecne zmiany są odpowiedzią na potrzeby Polaków ukształtowane przez międzynarodową sytuację geopolityczną jak i rynek gospodarczy. Mamy przekonanie, że po wprowadzonych od 3 stycznia 2023 r. zmianach program znacznie przyspieszy i dużą część realizowanych projektów będą stanowiły kompletne inwestycje obejmujące także kompleksową termomodernizację.
Nowe rozwiązania służą przede wszystkim naszym beneficjentom, tu i teraz. Chcemy, aby każdy kolejny okres grzewczy po zrealizowaniu inwestycji ze wsparciem finansowym sięgającym nawet do 136 200 zł przyniósł w domach naszych Wnioskodawców mniejsze koszty ogrzewania i osiągnięcia, tzw. komfortu cieplnego.
Jakie są najważniejsze zmiany w programie?
Najważniejsze zmiany w programie „Czyste Powietrze", które uruchomiliśmy 3 stycznia 2023 r. to wprowadzenie zachęt finansowych do przeprowadzenia kompleksowej termomodernizacji budynku, urealnienie wysokości kosztów kwalifikowanych w stosunku do aktualnych cen materiałów i urządzeń oraz podniesienie maksymalnych kwot dotacji dla przedsięwzięcia, a także podwyższenie progów dochodowych uprawniających do otrzymania dofinansowania. Teraz zarabiając nawet 135 tys. zł/rok beneficjent otrzyma dotację z programu.
Dlaczego zdecydowaliście się na modyfikację programu?
Prace nad obecną odsłoną programu wynikały ze stałego monitorowania sytuacji, kształtujących się obecnie warunków zewnętrznych i wsłuchiwania się w potrzeby Polaków. Wspólnie z 16-ma wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej praktycznie nieustannie pochylamy się nad osiąganymi efektami i pracujemy nad programem, aby był on skuteczny i prosty do zrealizowania przez naszych beneficjentów.
Stawiamy przede wszystkim na efektywność energetyczną budynków. Nasi beneficjenci, jeśli już aplikowali do programu – wymienili stary, nieefektywny piec – teraz mogą aplikować ponownie, aby uzyskać dofinansowanie do docieplenia swojego budynku. Ci, którzy składają wniosek po raz pierwszy mogą przede wszystkim ocieplić swój dom, ale i wymienić źródło ciepła.
Liczymy, że po okresie pewnej stagnacji w składanych wnioskach w 2022 r., wynikających z niezależnej od nas sytuacji zewnętrznej, a następnie w oczekiwaniu na sygnalizowane zmiany w programie, obecnie, po ich wprowadzeniu, nastąpi widoczny wzrost w ilości składanych wniosków – co już zaczynamy obserwować.
Dlaczego kompleksowa termomodernizacja domów jednorodzinnych jest tak ważna?
Przygotowując obecną odsłonę programu mieliśmy na uwadze potrzebę sprostania wielu problemom, które towarzyszą naszym potencjalnym beneficjentom przy podejmowaniu decyzji o złożeniu wniosku do programu. W obecnej sytuacji rynkowej i niestabilności na rynku cen nośników energii promujemy przede wszystkim kompleksową termomodernizację, zgodnie z przeprowadzonym wcześniej audytem energetycznym.
Promujemy kompleksową termomodernizację, a najwyższe dofinansowanie mogą otrzymać ci, którzy spełnią wymagania określone w finansowanym w ramach programu audycie energetycznym i uzyskają dzięki temu najwyższą korzyść dla siebie samych, czyli ciepły dom przy niższych rachunkach. Tak zmodelowaliśmy ofertę, aby wskazywała na najskuteczniejsze rozwiązania w kierunku poprawy efektywności energetycznej budynku. Nasz przekaz i motywacja jest jedna: skorzystanie z programu „Czyste Powietrze" to bezpośrednie korzyści w postaci uzyskania komfortu cieplnego przez naszych beneficjentów, tańszego ciepła w domu i zdrowia rodziny. Z tym idzie też oczywiście w parze poprawa jakości powietrza.
Kompleksowa termomodernizacja może przynieść zmniejszenie zapotrzebowania na energię budynku nawet o 70 proc. i odpowiednio niższe wydatki przeznaczone zakupu paliwa, bo mniejsze będzie na nie zapotrzebowanie. To jest wyjątkowy program, który w obecnej dobie stanowi wielką szansę dla gospodarstw domowych na zastosowanie rozwiązań prośrodowiskowych, ale przede wszystkim podnoszących poziom życia ich mieszkańców.
Jaka jest przy tym waga audytu energetycznego?
Wykonanie audytu energetycznego, którego koszt do 1200 zł również zwracamy, jest najlepszym rozwiązaniem dla osób, które z jednej strony chcą uzyskać najlepszy efekt z wykorzystania pozyskanej z programu dotacji na przeprowadzenie zaplanowanej inwestycji, docelowo mieć budynek właściwie i optymalnie docieplony, z zainstalowanym odpowiednim efektywnym źródłem ciepła. Z drugiej zaś strony daje bezpośrednią korzyść finansową, tj. najwyższy poziom dotacji w danej grupie dochodowej. Dotacja za audyt nie jest wliczona do limitu dotacji inwestycyjnej.
Mamy tu więc co najmniej podwójną korzyść wymierną w postaci otrzymanej dotacji, a potem niższych kosztów ogrzewania. Jednocześnie należy zawsze pamiętać, że zmodernizowany budynek zgodnie z audytem energetycznym gwarantuje uzyskanie komfort cieplny gospodarstwa domowego.
Audyt energetyczny jest więc dokumentem, który w pełni wykorzystany przyniesie maksymalną korzyść mieszkańcom budynku, w aspektach zarówno finansowych, jakości życia jak i zdrowia. Budynek efektywny energetycznie to docelowo korzyść dla środowiska, popraw jakości powietrza, szacunek dla sąsiadów i zapewnienie im prawa do czystego powietrza.
Nad jakimi nowymi rozwiązaniami związanymi z poprawą efektywności energetycznej budynków mieszkalnych jednorodzinnych pracuje obecnie NFOŚiGW?
Obecnie pracujemy nad wdrożeniem usługi tzw. operatorów, firm lub osób, które będą wsparciem dla beneficjentów o najniższych dochodach. Beneficjentów, których ograniczają bariery, również mentalne, związane z podjęciem decyzji o aplikowaniu do programu i następnie przeprowadzeniu prac termomodernizacyjnych w swoim domu. Chcemy pomóc takim osobom, rodzinom przejść przez proces składania wniosku o dofinansowanie oraz proces inwestycyjny w sposób najbardziej dla nich komfortowy i bezpieczny. Praca jest trudna i złożona.
Nad tym projektem pracujemy w zespole interdyscyplinarnym, konsultujemy rozwiązania nie tylko z innymi instytucjami krajowymi, ale również z Bankiem Światowym, gminami i potencjalnymi operatorami. Projekt musi uwzględniać możliwości i potrzeby przede wszystkim beneficjenta, ale być opłacalnym również dla tzw. operatorów, pogodzić interesy i możliwości prawne stron, stanowić element kompatybilny i uzupełniający w już funkcjonującym systemie programu „Czyste Powietrze". Chcielibyśmy ten projekt zrealizować do końca bieżącego roku.
