Wiarę w realizację inwestycji podtrzymuje Michał Sołowow, prezes i właściciel Synthosu. – Pierwsze SMR-y (małe reaktory modułowe o mocy 300 MW) w technologii GE Hitachi powstaną w Polsce pod koniec dekady. Będziemy drugim po Kanadzie państwem, w którym rozpocznie się budowa floty kilkunastu małych reaktorów BWRX-300. Staniemy się europejskim liderem we wdrażaniu technologii małych reaktorów modułowych – mówi „Rzeczpospolitej” biznesmen. Jego zdaniem polski przemysł, borykający się z wysokimi cenami energii i walczący o utrzymanie konkurencyjności na światowych rynkach, uzyska w ten sposób dostęp do stabilnych, zeroemisyjnych i atrakcyjnych kosztowo źródeł energii.
Wtóruje mu Orlen, dodając, że docelowo prąd z SMR będzie tańszy o 30 proc. od tego z bloków gazowych, które są obecnie budowane w Polsce. Jak dodaje Rafał Kasprów, prezes OSGE, decyzje umożliwiają rozpoczęcie programu budowy floty reaktorów BWRX-300. Synthos oraz Orlen są jednymi z największych w kraju konsumentów energii elektrycznej, którzy w obliczu drożyzny chcą postawić na własne źródła energii.
ENERGETYKA
Atomowe perypetie KGHM
Problemy piętrzą się też przed innym projektem SMR współrealizowanym przez KGHM. Amerykańska firma NuScale, która ma dostarczyć technologię firmie z Lubina, nie wybuduje swoich pierwszych SMR w stanie Utah. Miały one być wzorcem dla polskiego projektu. Wszystko przez rosnące koszty. Stawia to pod znakiem zapytania inne projekty małego atomu w USA, ale i w Polsce. Mimo to KGHM kontynuuje realizację planów związanych z SMR. Firma jednak nie wskazuje już tak jednoznacznie na dalszą współpracę technologiczną z NuScale, podkreślając jedynie, że była to technologia „preferowana”. W wydanym już wniosku o decyzję zasadniczą KGHM wskazał następujące lekkowodne technologie reaktorowe, przewidziane do zastosowania w inwestycji KGHM: Rolls-Royce SMR™ (UK SMR™), NUWARD™, SMR-160™, BWRX-300™ oraz VOYGR™ firmy NuScale. ∑
Obiekcje ABW
W procesie decyzyjnym nie obyło się bez problemów. Wniosek o wydanie decyzji zasadniczej został skierowany w kwietniu. Wcześniej decyzje otrzymywały inne polskie projekty jądrowe – dwie konwencjonalne elektrownie z udziałem amerykańskiego Westinghouse oraz koreańskiego KHNP, a także projekt reaktorów SMR prowadzony przez KGHM z NuScale.
Projekt Synthosu i Orlenu czekał. Stało się tak, gdyż Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencja Wywiadu prowadziły postępowanie wyjaśniające, które zakończyło się uzyskaniem informacji warunkujących zakres i kierunek końcowego rozstrzygnięcia. – Zgodnie z procedurą określoną w ustawie o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego – red.) zaopiniowała negatywnie wydanie przez ministra właściwego do spraw energii decyzji zasadniczych określających dozwolone parametry inwestycji w zakresie budowy obiektów energetyki jądrowej, objętych wnioskami spółki Orlen Synthos Green Energy – informuje nas resort klimatu i środowiska. Powody obiekcji ABW nie są jawne. OSGE informuje w odpowiedzi na nasze pytania, że spółce odmówiono dostępu do akt sprawy i zapoznania się z opinią oraz odrzucono wniosek o odtajnienie.
